Thiết kế đô thị - Quy định quản lý xây dựng và vấn đề tồn đọng
Thiết kế đô thị là gì? Phạm vi của thiết kế đô thị bao gồm những gì? Đây chắc hẳn đang là thắc mắc được rất nhiều người quan tâm. Bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn làm rõ những vấn đề này cùng đưa ra những vấn đề tồn đọng trong thiết kế đô thị. Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Thiết kế đô thị là gì?
Hiện nay, có ba quan điểm về thiết kế đô thị, đó là:
- Thứ nhất: Thiết kế đô thị là nghệ thuật tổ chức không gian đô thị. Là "nghệ thuật tạo lập và bảo tồn môi trường đô thị", nghệ thuật thiết kế mọi thứ thuộc về đô thị. Trừ những công trình kiến trúc, xây dựng. (Theo Janathan Barnett, M.Perfect & G. Power, Anh).
- Thứ hai: Thiết kế đô thị là quy trình, phương pháp thiết kế độc lập, là cầu nối giữa quy hoạch xây dựng và thiết kế kiến trúc. Có đối tượng là tổng thể đô thị hoặc khu đô thị. Là thiết kế chi tiết cho các tổng thể kiến trúc.
- Thứ ba: Thiết kế đô thị được coi như mục tiêu cũng vừa là nội dung xuyên suốt. Nó thuộc về phạm trù quy hoạch đô thị gắn với quá trình xây dựng và phát triển. Thiết kế đô thị cũng là trình tự, phương pháp và sản phẩm của nghệ thuật tổ chức không gian.
Thiết kế đô thị (Urban Design) là việc cụ thể hóa thông tin quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị về không gian, chức năng bên ngoài công trình. Bên cạnh đó, gồm có bố cục không gian, tạo cảnh, trang trí bên trong đô thị. Hình thành và cải thiện môi trường, hoàn thiện các mục, thiết bị bên ngoài đô thị.
Hiểu đơn giản, thiết kế đô thi vừa là mục tiêu xây dựng, vừa là nội dung của quy hoạch xây dựng. Thiết kế đô thi cũng là quy trình của quy hoặc xây dụng, là cầu nối giữa quy hoạch xây dựng và kiến trúc.
Phạm vi của thiết kế đô thị
Phạm vị của thiết kế đô thị bao gồm 3 cấp độ. Cụ thể:
Quy mô vùng lãnh thổ: Bao gồm các tổ chức không gian cảnh quan, xác định các vùng chức năng khác nhau. Cụ thể như:
- Các khu đô thị
- Vùng dân cư nông thôn
- Khu du lịch, nghỉ mát
- Khu công nghiệp
- Khu di tích văn hóa, lịch sử, danh lam thắng cảnh
- Các khu độ hại
- Khu sản xuất nông - lâm nghiệp, trồng rừng
- Hệ thống các đầu mối cơ sở hạ tầng
- Hành lang kỹ thuật
- Các khu vực đặc biệt khác
Quy mô tổng thể đô thị, bố cụ không gian và các khu chức năng. Các yếu tố chủ đạo sẽ giúp lập không gian kiến trúc cảnh quan đô thị gồm các khu như: Khu công nghiệp, kho tàng, bến bãi, trung tâm hành chính, thương mại, dịch vụ, trung tâm ngành, cơ quan, khu cây canh, khu quân sự và các khu đặc biệt khác.
Bên cạnh đó là các bố cục hình thái, kiếm trúc chủ đạo của đô thị như: Khu quảng trường, đường phố, cảnh quan, nhóm công trình kiến trúc chủ đạo,....
Quy mô khu vực: Được áp dụng cho một số khu vực chức năng, trục đường, quảng trường, không gian trống công cộng. Với mục đích cụ thể hóa các quy định quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết về bố cục không gian, cảnh quan đô thị, kiến trúc.
Thiết kế đô thị trong quy hoạch xây dựng
Thiết kế đô thị trong quy hoặc bao gồm:
- Định hướng quy hoạch tổng thể phát triển của đô thị và khu dân cư.
- Quy hoạch xây dựng vùng
- Quy hoạch xây dựng đô thị và điểm dân cư nông thôn. Gồm: Quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết.
Dưới đây là sơ đồ hệ thống các đồ án quy hoạch xây dựng mà bạn có thể tham khảo.
Các vấn đề còn tồn tại của Thiết kế đô thị
Tại Việt Nam, thiết kế đô thị đang rất được quan tâm và chú trọng. Đặc biệt, việc ra đời của Thông tư số 06/2013/TT-BXD về hướng dẫn nội dung lập đồ án Thiết kế đô thị đã giúp tạo một bước ngoặt trong định hướng và phát triển quan trọng cho Thiết kế đô thị ở Việt Nam.
Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề còn tồn tại trong quá trình triển khai thực hiện như:
- Các văn bản hướng dẫn khá chung chung, chưa rõ ràng.
- Chưa có quy định cụ thể về nghiên cứu xã hội học với các đồ án thiết kế đô thị.
- Thiếu các nghiên cứu lồng ghép với các giải pháp về phát triển bền vững và ứng phó với Biến đổi khí hậu trong Thiết kế đô thị.
- Chi phí lập một đồ án Thiết kế đô thị chưa sát với thực tế, thiếu tính cân bằng. Chi phí không vượt quá chi phí lập một đồ án quy hoạch chi tiết 1/500. Điều này làm các đồ án thiết kế đô thị bị thiếu nguồn lực. Thậm chí là gặp khó khăn khi triển khai các bước thiết kế chi tiết nhằm phục vụ việc xây dựng và quản lý trong thực tế.
Thông tư 06/2013/TT-BXD trong Thiết kế đô thị
Căn cứ vào Luật Quy hoạch đô thị số 30/2009/QH12 ngày 17 tháng 6 năm 2009; Nghị định số 37/2010/NĐ-CP ngày 07 tháng 4 năm 2010 của Chính phủ về lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị; Nghị định số 17/2008/NĐ-CP ngày 04 tháng 02 năm 2008 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Xây dựng. Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành Thông tư hướng dẫn về nội dung Thiết kế đô thị.
Bạn có thể tham khảo và tải Thông tư 06/2013/TT-BXD trong Thiết kế đô thị tại đây.
Trên đây là những thông tin về thiết kế đô thị, phạm vi và những vấn đề còn tồn đọng. Chắc hẳn theo dõi đến đây bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi thiết kế đô thị là gì? Hy vọng những nội dung này sẽ hữu ích với bạn. Hãy lưu lại và chia sẻ bài viết đến những người xung quanh bạn nhé. Chúc các bạn thành công.