Tiêu chuẩn thiết kế chợ chuẩn kỹ thuật, quy định hiện nay
Thiết kế chợ kinh doanh trong các khu dân cư, tổ chức hoạt động mua bán các loại hàng hóa và nhu cầu tiêu dùng hàng ngày cũng cần tuân theo tiêu chuẩn nhất định. Tùy vào từng quy mô, loại hình chợ mà thiết kế theo từng khu vực của địa phương. Vậy khi thiết kế mô hình này cần tuân theo tiêu chuẩn nào?
Tiêu chuẩn thiết kế chợ theo không gian
Thiết kế, xây dựng và cải tạo các chợ trong khu vực nông thôn, miền núi và đô thị cần thực hiện theo các tiêu chuẩn sau đây:
Không gian chợ
Không gian chợ chính là nơi để các thương nhân, khách hàng cùng mua bán, trao đổi đa chủng loại hàng hóa. Do đó, mỗi gian hàng cần được phân chia theo từng vị trí. Cụ thể cần phải có:
- Không gian các điểm kinh doanh, phục vụ nhu cầu bán các loại hàng hóa của chủ quầy.
- Không gian giao thông, xem và mua hàng của khách.
- Không gian kinh doanh các loại dịch vụ trong chợ.
- Không gian làm việc của khu hành chính, ban quản lý toàn bộ chợ.
- Không gian thực hiện các chức năng phụ trợ và công trình kỹ thuật phục vụ nhu cầu mua bán diễn ra thông suốt, thuận tiện.
Tiêu chuẩn không gian các điểm kinh doanh, lô (quầy) của chủ hàng
Lô (quầy) của chủ hàng là không gian của một hay nhiều điểm kinh doanh. Tổng diện tích các điểm kinh doanh của mỗi chủ hàng tối đa là 50% diện tích kinh doanh.
Ban quản lý có trách nhiệm bố trí, phân chia và sắp xếp các điểm kinh doanh theo cụm, tuyến tùy vào tính chất kinh doanh. Cũng như cách tổ chức hệ thống giao thông sao cho quá trình tiếp xúc, hướng dẫn khách hàng mua bán nhanh chóng.
Chiều rộng điểm kinh doanh của chủ hàng không nên chia thành ngăn hay diện tích nhỏ hơn 3m. Đối với trường hợp hộ kinh doanh muốn sử dụng diện tích nhỏ nên ghép chung lô (quầy) của chủ hàng khác. Đồng thời phải sử dụng đầy đủ trang thiết bị phòng chống cháy nổ, tường ngăn đảm bảo an toàn cho các điểm kinh doanh.
Tiêu chuẩn về giao thông mua hàng của khách
Giao thông mua hàng của khách là nơi để đi lại, quan sát, chọn lựa, thử hàng và mua hàng. Tùy vào diện tích mặt bằng mà tổ chức hệ thống giao thông đảm bảo mang lại sự thuận tiện, giúp khách hàng tiếp cận các lô (quầy) hiệu quả.
Bên cạnh đó, các tuyến giao thông trong chợ cần được thiết kế chiều rộng không nhỏ hơn 3.6 m (lối đi chính), chiều rộng không nhỏ hơn 2.4 m (lối đi phụ). Khoảng cách giữa hai lối đi chính khoảng 20 m theo cả chiều ngang và dọc.
Không gian làm việc của Ban quản lý
Nơi làm việc của Ban quản lý chợ gồm các phòng làm việc theo hành chính. Tùy theo tính chất và quy mô chợ lớn/nhỏ mà bộ phận này có thể xây dựng trong chợ chính hoặc ngay bên ngoài cổng ra vào chợ.
Diện tích sàn nhà ban quản lý chợ nên bằng 3% tổng diện tích sàn chợ và bố trí thêm chỗ họp nếu chợ tập trung nhiều lô (quầy). Cứ khoảng 5 – 10% hộ kinh doanh thì có 1 số phòng họp của ban quản lý để kiểm soát, vận hành chợ hiệu quả.
Không gian chức năng phụ trợ
Các chức năng phụ trợ gồm: Khu vệ sinh, kho hàng, bãi để xe, nhà bảo vệ, không gian tín ngưỡng,... Cần được bố trí ở những vị trí dễ quan sát, tiện cho quá trình vận hành hoạt động trong chợ.
Đặc biệt, khu chứa hàng hóa nên phân chia thành kho lạnh và kho thông thường, nhằm phục vụ nhu cầu của chủ kinh doanh muốn thuê diện tích, gửi lượng lớn hàng hóa ngắn/dài ngày.
Ngoài ra, khu thu gom, xử lý các loại rác thải nên được bố trí ở bên ngoài chợ chính. Đảm bảo không ảnh hưởng tới các hộ kinh doanh xung quanh, thuận tiện cho khách hàng di chuyển và xe thu gom rác lấy mỗi ngày.
Không gian chức năng, kỹ thuật công trình
Bao gồm các khu phòng quản lý hệ thống kỹ thuật, phòng chứa các thiết bị trong chợ. Diện tích các phòng này tùy theo công suất và công nghệ của mỗi loại thiết bị.
Đối với phòng kỹ thuật điện tử, thông tin, điều hòa không khí, thông gió, phòng cháy chữa cháy,...cần có đầy đủ cửa ra vào độc lập. Bố trí không gian ở vị trí thuận lợi giúp vận hành chợ hàng ngày dễ dàng, nhất là khi cần xử lý các sự cố.
Tiêu chuẩn diện tích các bộ phận chức năng
Diện tích các bộ phận chức năng trong chợ được thiết kế tuân theo tiêu chuẩn như bảng sau đây:
Tiêu chuẩn thiết kế chợ về hệ thống kỹ thuật
Bên cạnh các tiêu chuẩn kể trên, khi thiết kế các khu chợ cần tuân theo tiêu chuẩn về hệ thống kỹ thuật. Cụ thể:
Hệ thống cấp thoát nước của chợ
Thiết kế hệ thống cấp thoát nước bên trong và bên ngoài của chợ cần tuân theo quy định của Nhà nước. Trong trường hợp nguồn cung cấp nước cho chợ không đủ công suất phục vụ nhu cầu sử dụng thì được phép dùng nước giếng khoan đã qua hệ thống lọc sạch.
Đối với các khu chợ có quy mô lớn, thải lượng lớn chất thải cần phải xây bể lắng 2 vỏ có nắp đậy. Đảm bảo nước thải được xử lý, làm sạch cục bộ trước khi xả ra hệ thống thoát nước chung của địa phương, thành phố.
Hệ thống cống rãnh thoát nước trong khu chợ cần được xây đầy đủ các chi tiết: Hố ga, nắp đậy, lưới chắn rác thải, ngăn mùi hiệu quả và chống thông tắc.
Hệ thống điện chiếu sáng, điện động lực
Thiết kế hệ thống điện chiếu sáng, điện động lực trong chợ phải đảm bảo phục vụ nhu cầu sử dụng hàng ngày cho từng khu vực mua bán, làm việc, điểm kinh doanh của chủ quầy.
Chiếu sáng trong các khu tiếp thị hàng hóa, kiến trúc ngoài khu chợ, phân tán người và chiếu trong khu bảo vệ đêm, nơi thoát hiểm khi gặp các sự cố ngoài mong muốn. Đối với hệ thống chiếu sáng tự nhiên áp dụng cho hệ thống cửa của khu chợ, tránh để luồng sáng rọi trực tiếp vào quầy hàng của chủ kinh doanh.
Dưới đây là bảng tổn thất điện áp cho phép đối với các thiết bị sử dụng điện trong toàn khu chợ:
Hệ thống camera, thông tin, biển quảng cáo
Chợ cần lắp đặt đầy đủ hệ thống loa cung cấp thông tin nhanh tới các hộ kinh doanh, khu vui chơi giải trí, khu công cộng và những dịch vụ cần thiết. Khi xảy ra sự cố cháy nổ, ban quản lý thông báo kịp thời, chỉ dẫn cư dân thoát hiểm an toàn.
Hệ thống thông tin liên lạc trong chợ cần có đầy đủ thiết bị mạng, kết nối không dây, đường dây nóng, dịch vụ điện thoại công cộng,... Thiết kế theo hệ thống mở, luôn được duy trì, cải thiện chất lượng.
Bên cạnh đó, ban quản lý chợ cần có hệ thống camera quan sát, thiết kế phụ thuộc vào quy mô, tính chất, cấp hạng của từng loại chợ. Biển quảng cáo cũng cần được bố trí sạch đẹp, tránh để hộ kinh doanh tùy tiện trang trí biển gây lấn chiếm, ảnh hưởng tới các hộ xung quanh.
Hệ thống thông gió, điều hòa không khí
Hệ thống này cần phát huy tối đa hiệu quả thông gió tự nhiên, phục vụ nhu cầu kinh doanh từng mặt hàng, tránh gây ra tình trạng bốc mùi hôi khó chịu.
Hệ thống phòng cháy chữa cháy
Chợ luôn được trang bị đầy đủ các thiết bị phòng cháy chữa cháy và bố trí nguồn nước, bình chống cháy tại từng khu vực chợ.
Hệ thống thu gom rác thải
Phân chia từng khu: Tập trung rác thải, thu gom rác ở xa các vị trí quầy hàng kinh doanh. Mỗi chợ cần có biện pháp phân loại rác thải để xử lý kịp thời.
Có thể bạn quan tâm:
Trên đây là các tiêu chuẩn thiết kế chợ áp dụng cho mọi mô hình, tùy vào quy mô và tính chất mà trang bị đầy đủ hệ thống cần thiết. Hãy truy cập vào meeyland hàng ngày để cập nhật những bài viết mới nhất về xây dựng - kiến trúc nhé.