Meey Land
Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV): Ngôi sao sáng của UPCoM cả về vốn hoá thị trường và tình hình kinh doanh
BÀI LIÊN QUAN
"Khoảng trống" của hàng không Việt: Vận tải hàng hóa hàng không có cơ hội nào để "cất cánh"?Nhiều hãng hàng không Mỹ tung loạt chính sách để giữ chân nhân viên: Từ tặng ô tô, đến nhận trông conĐề xuất quy hoạch 12 sân bay thành cảng hàng khôngTheo Doanhnhan.vn, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP (Mã chứng khoán: ACV) là một trong những ngôi sao sáng của UPCoM về cả vốn hóa thị trường cũng như tình hình kinh doanh. Hiện tại, ACV đang có hơn 2,1 tỷ cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường. Tính đến hết phiên 15/3, ACV là doanh nghiệp sở hữu vốn hóa lớn nhất thị trường UPCoM với khoảng 182.211 tỷ đồng, chiếm đến 18,8% tỷ trọng của sàn.
Nếu so sánh quy mô vốn hóa với những doanh nghiệp top đầu trên sàn HoSE, ACV chỉ xếp sau Vietcombank, BIDV, GAS, Vingroup và Vinhomes. ACV dù sở hữu quy mô vốn hóa thuộc top thị trường, song Tổng công ty vẫn chưa thể niêm yết trên sàn HoSE do vướng mắc liên quan đến cổ phần hóa. Từ năm 2017, ACV đã có kế hoạch chuyển sàn từ UPCoM lên HoSE và dự kiến sẽ hoàn tất trong năm 2019. Nhưng từ đó cho đến nay, câu chuyện chuyển sàn này vẫn nằm im lìm trên giấy.
Trong ĐHĐCĐ thường niên năm 2022, ông Vũ Thế Phiệt - Tổng giám đốc của ACV cho biết, câu chuyện chuyển sàn vẫn đang ở khâu tiến hành và quyết toán cổ phần hóa. Theo Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cũng đã kiện toàn ban chỉ đạo cổ phần hoá cũng như tiếp tục hoàn thiện việc quyết toán vốn.
Liên quan đến tài sản khu bay, cơ chế về quản lý tài sản hiện đã có, tuy nhiên việc đưa tài sản doanh nghiệp thì vẫn chưa. Một số cơ chế tài chính hiện vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. Theo lãnh đạo ACV, sau khi hoàn thiện việc quyết toán cổ phần hóa và giải quyết các vướng mắc trong ý kiến tại báo cáo kiểm toán nói về khu bay. Sau đó, doanh nghiệp sẽ trình các cấp có thẩm quyền thông qua việc chuyển sàn.
Quản lý 22 cảng hàng không trong nước
ACV tại Việt Nam là đơn vị duy nhất được quản lý và khai thác các cảng hàng không dân dụng. Năm 2012, Tổng công ty chính thức được thành lập trên cơ sở hợp nhất Tổng công ty Cảng hàng không miền Bắc và Tổng công ty Cảng hàng không miền Trung cùng với Tổng công ty Cảng hàng không miền Nam.
Đến năm 2015, ACV chính thức cổ phần hóa, một năm sau thì giao dịch trên sàn UPCoM. Năm 2018, Bộ GTVT đã chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước ở ACV về Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp. Tính đến cuối năm 2022, đơn vị này đang nắm giữ gần 95,4% vốn điều lệ tại ACV. Cũng ở thời điểm này, ACV đang sở hữu một công ty con (CTCP Dịch Vụ Nhiên liệu Hàng Không Nội Bài với 60% vốn điều lệ) cùng với 6 công ty liên doanh liên kết; những công ty này chủ yếu hoạt động trong ngành hàng không.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp này còn đang quản lý, đầu tư cũng như khai thác hệ thống 22 cảng hàng không trong nước, trong đó có 9 cảng hàng không quốc tế là Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng, Vinh, Cát Bi, Phú Bài, Cam Ranh, Phú Quốc, Cần Thơ. Còn lại là 13 cảng hàng không nội địa, gồm có Buôn Ma Thuột, Liên Khương, Rạch Giá, Cà Mau, Côn Đảo, Phù Cát, Pleiku, Tuy Hòa, Chu Lai, Đồng Hới, Nà Sản, Điện Biên, Thọ Xuân.
Đến năm 2020, ACV đã được Chính phủ chọn làm chủ đầu tư Dự án thành phần 3 - Các công trình thiết yếu thuộc cảng hàng không thuộc Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1. Giai đoạn này là xây một đường cất hạ cánh, một nhà ga hành khách và các hạng mục phụ trợ. Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là hơn 109.111 tỷ đồng, dự kiến sẽ hoàn thành, sau đó đưa vào khai thác trong năm 2025.
Trong khi đó, Dự án thành phần 3 có chủ đầu tư là ACV với tổng mức đầu tư lên đến hơn 98.500 tỷ đồng. Dự án này gồm có: Hạ tầng chung; công trình tại khu bay; sân đỗ tàu bay; nhà ga hành khách; hệ thống cung cấp nhiên liệu tàu bay; nhà ga hàng hoá số 1, nhà để xe, tòa nhà điều hành cảng cùng với nhiều công trình phụ trợ khác.
Đến đầu tháng 3 năm nay, ACV đã kiến nghị lên Bộ GTVT trình cấp có thẩm quyền cho phép điều chỉnh đối với thời gian hoàn thành dự án này từ năm 2025 chuyển sang 2026 do vướng mắc về việc lựa chọn nhà thầu cho gói thầu số 5.10 “Thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị công trình nhà ga hành khách” với quy mô lên đến hơn 35.000 tỷ đồng.
Đối với dự án Long Thành, tính đến ngày 13/3, tỉnh Đồng Nai đã bàn giao mặt bằng giai đoạn 1, tổng diện tích lên đến gần 2.455 ha trên tổng số 2.532 ha. Phần diện tích còn lại sẽ được dự kiến hoàn thành bàn giao trong tháng 3 năm nay. Tỉnh Đồng Nai cũng dự kiến bàn giao mặt bằng 2 tuyến đường kết nối sân bay trong năm nay, cụ thể tuyến số 1 là tháng 5 còn tuyến số 2 là tháng 6.
Lãi lớn mỗi năm nhờ doanh thu tài chính
Thời điểm dịch Covid-19 bùng nổ, thị trường hàng không trong giai đoạn 2020-2021 gần như đóng băng khiến ACV lao đao. Quý 2/2020, Tổng công ty lần đầu ghi nhận lỗ ròng 354 tỷ đồng, đến quý 3/2021 tiếp tục lỗ ròng kỷ lục lên đến 855 tỷ đồng. Tuy nhiên nếu xét cả năm, lợi nhuận của ACV trong năm 2020 và 2021 vẫn tăng trưởng dương nhờ doanh thu tài chính, bao gồm lãi tiền gửi ngân hàng cùng khoản lãi chênh lệch tỷ giá. Đây chính là “át chủ bài” giúp ACV vượt qua giai đoạn khó khăn, đặc biệt khi nhiều nước vẫn chưa mở cửa lại đường bay.
Tuy nhiên, nếu so sánh với thời điểm trước dịch là năm 2019, mức lợi nhuận này đã suy giảm mạnh. Cụ thể, lãi ròng năm 2020 và 2021 của ACV chỉ lần lượt bằng 1/5, 1/10 kết quả của năm 2019. Đến năm 2022, thị trường hàng không ấm dần lên khiến ACV cũng được hưởng lợi. Trong năm này, tổng hành khách thông qua những cảng hàng không của ACV là 99 triệu khách, so với năm 2021 đã tăng 228%. Trong đó, lượng khách quốc tế là 12 triệu khách, so với cùng kỳ đã cao gấp 23 lần. Khách nội địa đạt 87 triệu khách, so với cùng kỳ đã tăng 194%. Tổng hạ cất cánh cũng tăng 125% so với năm 2021, đạt 658.000 lượt chuyến.
Sau khi lũy kế cả năm 2022, doanh thu của ACV là 13.834 tỷ đồng, so với năm trước cao gấp 2,9 lần. Trong khi đó, lãi ròng là 7.122 tỷ đồng, tăng 9 lần so với năm trước. Với kết quả này, ACV đã vượt 34% mục tiêu doanh thu, đồng thời vượt 244% chỉ kế hoạch lợi nhuận.
Lượng tiền mặt top đầu TTCK
ACV là một trong những doanh nghiệp sở hữu tiền mặt thuộc top đầu TTCK. Tính đến thời điểm 31/12/2022, ACV đang xếp ở vị trí thứ 3 trong bảng xếp hạng những doanh nghiệp sở hữu lượng tiền mặt, tiền gửi ngắn hạn lớn nhất trên sàn chứng khoán, ghi nhận gần 33.000 tỷ đồng tiền mặt và tiền gửi có kỳ hạn, chiếm đến 55% tổng tài sản, chỉ đứng sau Tập đoàn Hòa Phát (Mã chứng khoán: HPG) với 34.593 tỷ đồng và Tổng công ty khí Việt Nam (Mã chứng khoán: GAS) với 34.275 tỷ đồng.
Nhờ lượng tiền mặt khủng, ACV mỗi năm đang thu về hơn nghìn tỷ đồng tiền lãi ngân hàng. Đặc biệt là năm 2020, ACV đã thu về 2.147 tỷ đồng lãi ngân hàng, đến năm 2022 là 1.617 tỷ đồng. Dễ dàng thấy được, nguồn tiền dự trữ lớn cùng dòng tiền ổn định đã tạo thuận lợi để Tổng công ty có thể triển khai các dự án đầu tư sắp tới, đồng thời giảm phụ thuộc vào nguồn nợ vay, từ đó nâng cao vị thế khi đàm phán với các tổ chức tín dụng.
Tính đến cuối năm 2022, nợ phải trả của doanh nghiệp là khoảng 16.232 tỷ đồng, so với thời điểm đầu năm đã giảm 6%. Tính tại ngày 31/12/2022, dư nợ vay bằng đồng yên Nhật của ACV là gần 11.200 tỷ đồng, khoản lãi chênh lệch tỷ giá là hơn 2.365 tỷ đồng, đóng góp đến hơn 55% doanh thu tài chính của Tổng công ty.
Tín hiệu tích cực từ thị trường Trung Quốc
Theo một số công ty chứng khoán, triển vọng tăng trưởng của ngành hàng không Việt Nam trong cả ngắn và trung hạn sẽ chủ yếu phụ thuộc vào tiềm năng hồi phục của các đường bay quốc tế, đặc biệt là thị trường Trung Quốc.
Năm 2019 - trước khi dịch bệnh bùng phát, Việt Nam đón khoảng 5,8 triệu khách du lịch Trung Quốc, chiếm đến gần 1/3 tổng số khách du lịch quốc tế đến Việt Nam, mang lại hơn 5 tỷ USD doanh thu cho các doanh nghiệp du lịch. Con số này là chưa tính doanh thu vé máy bay và lệ phí sân bay cũng như bán hàng cho khách du lịch Trung Quốc.
Mới đây nhất, Chính phủ Trung Quốc đã quyết định đưa Việt Nam vào trong danh sách thí điểm mở cửa du lịch theo đoàn đợt 2 kể từ 15/3. Các chuyên gia nhận định, dù mở cửa với du lịch Việt Nam nhưng Trung Quốc mới chỉ mở cửa theo đoàn và đón khách charter (tức là khách đi theo nhóm hay theo đoàn), không phải mở cửa hoàn toàn. Do đó, chỉ những doanh nghiệp đón khách đoàn là được hưởng lợi mà thôi.
Ngoài ra, Trung Quốc đã tiến hành thí điểm đợt 1 và mở cửa cho 20 quốc gia, vì thế nhu cầu đi du lịch của người dân bị kìm nén trong hai năm Covid-19 vừa qua đã phần nào bị giải tỏa. Việt Nam thuộc nhóm thí điểm đợt 2 nên không được hưởng lợi nhiều giống như các quốc gia lân cận đã được mở cửa đợt 1. Vì thế, triển vọng bứt phá của các doanh nghiệp hàng không như ACV trong năm nay vẫn là câu chuyện bị bỏ ngỏ.
