Tìm hiểu về đất khu dân cư và phân loại đất khu dân cư

1. Khu dân cư là gì?

Đầu tiên, chúng ta sẽ tìm hiểu thế nào là khu dân cư?

Căn cứ vào Khoản 1, Điều 3, Thông tư 23/2012/TT-BCA ngày 27/04/2012 thì có thể hiểu khu dân cư là nơi tập hợp người dân, các hộ gia đình cư trú tập trung ở trong phạm vi một khu vực nhất định, bao gồm: Thôn, xóm, bản, làng, ấp, buôn, phum, sóc, khóm, tổ dân phố và đơn vị dân cư tương đương.

Các đặc điểm của khu dân cư gồm có:

• Khu dân cư có thể là một tập thể đang sinh sống cố định hoặc đang trong quá trình hình thành.
• Không có quy định cụ thể về số lượng người sinh sống trong khu dân cư. Có khu dân cư chỉ gồm vài chục hộ gia đình nhưng cũng có những khu dân cư có tới hàng trăm hộ.
• Các hộ gia đình thuộc khu dân cư thường có vị trí không tách biệt mà đan xen trong các khu phố, xóm, thôn, ấp…
• Mỗi khu dân cư thường có một tên gọi riêng.
• Hộ dân sinh sống trong khu dân cư ít khi có quan hệ huyết thống giống như một đại gia đình lớn. Thông thường họ gắn bó với nhau qua việc giao tiếp và giúp đỡ nhau trong cuộc sống hàng ngày, cùng nhau lao động để nâng cao chất lượng cuộc sống v.v…
• Khu dân cư thường được quản lý bởi các cấp chính quyền của địa phương.
• Những căn nhà được xây dựng trong khu dân cư nếu có đầy đủ các giấy tờ pháp lý đều có thể tiến hành mua bán, chuyển nhượng, cho, tặng…

2. Đất khu dân cư là gì?

Đất khu dân cư là gì? là loại đất ở sử dụng với mục đích xây dựng nhà ở, các công trình phục vụ cho cuộc sống của người dân, hộ gia đình trong một phạm vi nhất định (khu dân cư).

Đất khu dân cư thường là khu đất rộng trong đó có sự phân chia rõ ràng giữa các mảnh đất thuộc mỗi hộ gia đình. Thông thường thì mật độ xây dựng nhà ở trên đất khu dân cư ở thành thị sẽ cao hơn so với khu vực tại nông thôn.

3. Phân loại đất khu dân cư

Đất khu dân cư được phân thành 2 loại, đó là: đất khu dân cư nông thôn và đất khu dân cư thành thị.

Đất khu dân cư nông thôn

Đất khu dân cư tại nông thôn là loại đất ở dùng để xây dựng nhà ở và các công trình phục vụ cho cuộc sống của người dân ở khu vực nông thôn. Khu đất này thuộc phạm vi địa giới hành chính của các xã.

Căn cứ Điều 143, Luật Đất đai năm 2013 quy định về đất ở tại nông thôn như sau:

“Điều 143. Đất ở tại nông thôn

1. Đất ở do hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng tại nông thôn gồm đất để xây dựng nhà ở, xây dựng các công trình phục vụ đời sống, vườn, ao trong cùng thửa đất thuộc khu dân cư nông thôn, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

2. Căn cứ vào quỹ đất của địa phương và quy hoạch phát triển nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định hạn mức đất giao cho mỗi hộ gia đình, cá nhân để làm nhà ở tại nông thôn; diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở phù hợp với điều kiện và tập quán tại địa phương.

3. Việc phân bổ đất ở tại nông thôn trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phải đồng bộ với quy hoạch các công trình công cộng, công trình sự nghiệp bảo đảm thuận tiện cho sản xuất, đời sống của nhân dân, vệ sinh môi trường và theo hướng hiện đại hóa nông thôn.

4. Nhà nước có chính sách tạo điều kiện cho những người sống ở nông thôn có chỗ ở trên cơ sở tận dụng đất trong những khu dân cư sẵn có, hạn chế việc mở rộng khu dân cư trên đất nông nghiệp.”

Đất khu dân cư đô thị

Đất khu dân cư đô thị là đất thuộc phạm vi địa giới hành chính tại các phường, thị trấn để xây dựng nhà ở cho người dân. Ngoài ra, với các lô đất khu dân cư mới đã được thực hiện theo quy hoạch phát triển các quận, thành phố, thị xã hay thị trấn nhưng đến thời điểm hiện tại vẫn do xã quản lý thì cũng gọi là đất khu dân cư đô thị.

Căn cứ Điều 144, Luật Đất đai năm 2013 quy định về đất ở tại đô thị như sau:

– Đất ở tại đô thị bao gồm đất để xây dựng nhà ở và xây dựng các công trình phục vụ đời sống, vườn, ao trong cùng một thửa đất thuộc khu dân cư tại đô thị, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng đô thị được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

– Đất ở tại đô thị cần phải được bố trí đồng bộ với đất sử dụng cho mục đích xây dựng công trình công cộng và công trình sự nghiệp đồng thời đảm bảo vệ sinh môi trường và cảnh quan đô thị hiện đại.

– Nhà nước có quy hoạch sử dụng đất để xây dựng nhà ở tại khu vực đô thị, có chính sách tạo điều kiện để người dân sống ở khu vực đô thị có chỗ ở.

– Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng đô thị, quỹ đất của địa phương để quy định hạn mức đất ở giao cho các hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng nhà ở đối với các trường hợp chưa đủ điều kiện để giao đất theo dự án đầu tư xây dựng nhà ở; diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở.

– Việc chuyển đất ở sang đất xây dựng cơ sở sản xuất, kinh doanh cần phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cũng như quy hoạch xây dựng đô thị đã được phê duyệt bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền và tuân thủ những quy định về trật tự, an toàn và bảo vệ môi trường đô thị.

4. Các khái niệm liên quan đến đất khu dân cư

Đất thuộc quy hoạch khu dân cư là gì?

Đất thuộc quy hoạch khu dân cư là những khu đất thuộc diện quy hoạch của dự án xây dựng điểm dân cư mới. Mục đích của việc quy hoạch và xây dựng này là để đáp ứng nhu cầu về nhà ở của người dân. Trước khi thực hiện việc quy hoạch, cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần phải tìm hiểu, nghiên cứu nhu cầu nhà ở của người dân và tình trạng quỹ đất tại từng địa phương.

Khái niệm “Đất khu dân cư hiện hữu là gì?”

Đất khu dân cư hiện hữu là đất thuộc khu vực đang có cụm dân cư sinh sống hàng ngày. Ở khu vực đó thường đã có hệ thống cơ sở hạ tầng đầy đủ như hệ thống giao thông, hệ thống cấp thoát nước, điện nước dân sinh v.v…

Thế nào là Đất nông nghiệp trong khu dân cư?

Đất nông nghiệp trong khu dân cư chính là phần diện tích đất nông nghiệp xen lẫn với đất ở. Thực tế các khu đất này chủ yếu là đất vườn, đất trồng cây lâu năm, đất ao hồ v.v…

Vậy còn Đất khu dân cư xây dựng mới là gì?

Đất khu dân cư xây dựng mới là vùng đất đã được phân bổ và được khoanh vùng theo không gian sử dụng để xây dựng khu dân cư mới nhằm đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân.

Lời kết

Như vậy đất khu dân cư chính là khu đất để xây dựng nhà ở cho các hộ gia đình, cá nhân sinh sống trong một khu vực nhất định tạo thành làng, bản, xóm, thôn, ấp, tổ dân phố… Với những nội dung trong bài viết trên, hy vọng quý bạn đọc đã có thêm những thông tin hữu ích và bổ sung vào kho tàng kiến thức của mình.