Thị trường chứng khoán thứ cấp là gì? Phân biệt thị trường sơ cấp với thị trường thứ cấp

Thị trường chứng khoán thứ cấp 

Định nghĩa

Thị trường chứng khoán thứ cấp là gì? Thị trường chứng khoán thứ cấp tiếng Anh là Secondary market. Thị trường chứng khoán thứ cấp là thị trường giao dịch các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường chứng khoán sơ cấp. Theo đó, thị trường chứng khoán thứ cấp là nơi diễn ra việc mua, bán lại chứng khoán. Hình thức tổ chức của thị trường chứng khoán thứ cấp là Trung tâm giao dịch chứng khoán (sở giao dịch chứng khoán).

Đặc điểm của thị trường chứng khoán thứ cấp

- Thị trường thứ cấp có tính chất cạnh tranh hoàn hảo

Mọi người có thể tự do tham gia vào thị trường, việc mua bán chứng khoán được thực hiện chủ yếu thông qua cạnh tranh. Giá chứng khoán hình thành dựa trên cơ sở cung cầu, không một người hay tổ chức nào đó có quyền áp đặt, hoặc định giá độc đoán theo ý mình được.

Các thông tin trên thị trường đều được công bố kịp thời và công khai.

- Thị trường có tính liên tục

Sau khi các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp, nó có thể được mua đi bán lại nhiều lần tại thị trường thứ cấp. Thị trường chứng khoán đảm bảo cho nhà đầu tư có thể chuyển chứng khoán của họ thành tiền mặt bất cứ lúc nào mà họ muốn.

- Khối lượng và nhịp độ giao dịch tại thị trường thứ cấp lớn gấp nhiều lần so với thị trường chứng khoán sơ cấp.

Sau khi chứng khoán được phát hành thường sẽ được mua đi bán lại nhiều lần trên thị trường chứng khoán thứ cấp nhất là đối với cổ phiếu.

- Hoạt động chủ yếu của thị trường chứng khoán thứ cấp đó là các nhà đầu tư thực hiện chuyển giao quyền sở hữu và tiền cho nhau.

Ý nghĩa của thị trường chứng khoán thứ cấp

Trên thị trường thứ cấp sẽ diễn ra việc mua bán chứng khoán giữa các nhà đầu tư, tiền thu được từ việc giao dịch chứng khoán không thuộc về nhà phát hành mà thuộc về nhà đầu tư chứng khoán và nhượng lại quyền sở hữu chứng khoán cho nhà đầu tư khác. Sau khi chứng khoán được phát hành sẽ được mua đi bán lại nhiều lần trên thị trường thứ cấp, nhất là đối với cổ phiếu. 

Việc mua bán này có thể nhằm mục đích để cất giữ tài sản tài chính, nhận một khoản thu nhập cố định hàng năm (thông qua cổ tức, trái tức,v.v...) hay để hưởng chênh lệch giá. 

Nhờ có thị trường chứng khoán thứ cấp, tính thanh khoản của các chứng khoán đã phát hành trên thị trường sơ cấp được đảm bảo và nhà đầu tư có thể chuyển đổi chứng khoán họ sở hữu thành tiền mặt hay các loại chứng khoán khác khi họ muốn. Hoạt động của thị trường thứ cấp chỉ làm thay đổi quyền sở hữu của các chứng khoán đã phát hành, mà không làm tăng thêm lượng vốn đầu tư cho nền kinh tế.

Cấu trúc của thị trường chứng khoán thứ cấp

Dựa theo các tiêu thức nhất định có thể chia thị trường thứ cấp thành các loại thị trường khác nhau. Sau đây là một số cách phân chia chủ yếu thường được sử dụng:

- Theo tính chất tổ chức của thị trường: có thể chia thành thị trường chứng khoán tập trung (thị trường chứng khoán có tổ chức) và thị trường chứng khoán phi tập trung.

Tại thị trường chứng khoán tập trung, việc thực hiện mua bán các loại chứng khoán niêm yết được tổ chức một cách chặt chẽ. Hình thái điển hình của Thị trường chứng khoán tập trung đó là Sở Giao dịch Chứng khoán (Stock exchange).

Chỉ có chứng khoán của các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp có uy tín mới đủ tiêu chuẩn niêm yết để được mua bán tại thị trường này. Việc giao dịch chủ yếu được thực hiện theo phương thức khớp lệnh tập trung.

Thị trường chứng khoán phi tập trung (Over The Counter market - OTC market) là thị trường giao dịch các chứng khoán chưa niêm yết được các công ty chứng khoán thực hiện qua mạng thông tin.

- Theo loại hàng hóa giao dịch trên thị trường: Có thể chia thành:

• Thị trường cổ phiếu
• Thị trường trái phiếu
• Thị trường chứng khoán phái sinh

Phân biệt thị trường chứng khoán sơ cấp và thị trường thứ cấp

Thị trường chứng khoán sơ cấp (primary market) là thị trường diễn ra mua bán các loại chứng khoán mới phát hành, còn được gọi là thị trường cấp một hay là thị trường phát hành. Chức năng quan trọng nhất của thị trường sơ cấp đó là huy động vốn cho nền kinh tế, trong đó nhà phát hành sẽ đóng vai trò là người huy động vốn, còn người mua chứng khoán đóng vai trò là nhà đầu tư. Tiền bán chứng khoán tại thị trường sơ cấp sẽ thuộc về nhà phát hành.

Vậy những điểm để phân biệt thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp là gì, dưới đây là một số điểm nổi bật để phân biệt hai thị trường này:

Hai thị trường tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc vận động tiền tệ của nền kinh tế đất nước. Thị trường sơ cấp khuyến khích sự tương tác trực tiếp giữa công ty với nhà đầu tư, trong khi thị trường thứ cấp lại là nơi các nhà môi giới sẽ giúp các nhà đầu tư mua và bán cổ phiếu giữa các nhà đầu tư khác. Ở thị trường sơ cấp, việc mua số lượng lớn chứng khoán sẽ không được thực hiện còn tại thị trường thứ cấp thúc đẩy việc mua số lượng lớn.

Lời kết 

Hy vọng bài viết đã cung cấp đến quý bạn đọc những thông tin hữu ích và cần thiết về định nghĩa thị trường chứng khoán thứ cấp là gì cũng như phân biệt thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp.