Thủ tục giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề theo pháp luật

Vấn đề nhà ở, đất đai luôn là vấn đề khó giải quyết không chỉ ở mỗi gia đình mà còn cho các luật sư ở Việt Nam. Luật Việt Nam đã quy định rất rõ ràng về thủ tục tranh chấp ranh giới đất liền kề , tuy nhiên thực tế giải quyết nó là một vấn đề khó khăn hơn nhiều. Cùng chúng tôi tìm hiểu thông tin về thủ tục giải quyết tranh chấp theo pháp luật hiện hành nhé.

Luật quy định ranh giới giữa đất liền kề như thế nào?

Theo khoản 1 điều 174, Bộ Luật dân sự 2015 thì ranh giới giữa các bất động sản liền được xác định theo 1 trong 4 điều kiện sau:

• theo thỏa thuận
• theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
• được xác định theo tập quán
• theo ranh giới đã tồn tại từ 30 năm trở lên mà không có tranh chấp.

Với hướng dẫn từ Bộ luật dân sự 2015, Thông tư 25/2014/TT-BTNMT đã cụ thể hóa điều luật này như sau.

Đầu tiên, cán bộ đo đạc cùng người dẫn đo đạc phải phối hợp và thống nhất với nhau về hiện trạng, ranh giới đất sử dụng, đồng thời, người đo đạc cũng cần người quản lý đất, sử dụng đất xác định ranh giới, đánh dấu các đỉnh thửa sắt bằng đinh sắt… sau bước này, cán bộ đo đạc mới được phép tiến hành lập bản mô tả ranh giới để làm căn cứ.

Nếu có giấy chứng nhận, bản án có hiệu lực thi hành về hiện trạng đang sử dụng đất thì đó cũng là căn cứ giới thửa đất.

Đơn vị nào có thẩm quyền giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề

Với việc quy định cơ quan có thẩm quyền, chúng ta dựa vào điều 202 và 203 Luật đất đai năm 2013. Điều này quy định 03 cơ quan có quyền giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề, cụ thể là:

• Chủ tịch UBND xã giải quyết bằng con đường hòa giải tại cơ sở. Giải quyết bằng con đường hòa giải cũng là biện pháp được áp dụng khá phổ biến trong các vấn đề khác ngoài đất đai như hôn nhân gia đình, tranh chấp tài sản…
• Chủ tịch UBND huyện và chủ tịch UBND huyện quyết định khi đương sự không có giấy tờ liên quan đến đất đai. Ở đây có sự phân định giữa các cấp, cấp huyện sẽ giải quyết tranh chấp ở hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư; còn cấp tỉnh là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư tại nước ngoài và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
• Tòa án nhân dân nếu có đơn khởi kiện từ đương sự.

Như vậy, tùy tình hình và mức độ tranh chấp, các cấp thẩm quyền sẽ giải quyết khác nhau từ xã lên tỉnh.

Thủ tục giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề

Phần chia sẻ trên đã cung cấp cho bạn các thông tin liên quan đến thế nào là ranh giới đất liền kề và việc giải quyết tranh chấp ranh giới đất liền kề thì do cơ quan nào đứng ra chịu trách nhiệm. Trong nội dung tiếp theo, thứ tự các bước giải quyết tranh chấp sẽ được chúng tôi hướng dẫn cụ thể sau đây.

Căn cứ pháp lý để thực hiện theo chính là Điều 202, Điều 203 Luật Đất đai 2013 và mục 4, chương 7 Nghị định 43/2014/NĐ-CP được sửa đổi bởi Nghị định 01/2017/NĐ-CP. Các bước thực hiện đi theo trình tự sau.

Bước 1: Hòa giải cấp cơ sở

Đây là bước đầu tiên để thực hiện bất cứ tranh chấp hoặc mâu thuẫn nào. Hòa giải thông qua tự thỏa thuận, tự bàn bạc trên tinh thần tự nguyện, tôn trọng lợi ích của nhau. Trong trường hợp không đạt được thỏa thuận sẽ nộp đơn lên UBND cấp xã yêu cầu giải quyết tranh chấp. Như trên đã đề cập, UBND cấp xã sẽ thực hiện hòa giải. Đơn vị này cso trách nhiệm xác minh thông tin, thẩm tra, thu thập tài liệu và thành lập Hội đồng hòa giải tranh chấp, tiến hành các cuộc họp hòa giải. Ở cấp xã, việc thực hiện không quá 45 ngày kể từ ngày nhận đơn.

Bước 2: Nộp đơn lên UBND cấp huyện hoặc tỉnh

Nếu hòa giải cấp cơ sở không thành, đương sự có quyền nộp đơn lên UBND cấp huyện hoặc cấp tỉnh. Mỗi cấp sẽ giải quyết những vụ việc khác nhau nên bạn cần lưu ý. Sau khi nhận đơn, Chủ tịch UBND có thẩm quyền phải giao cho cơ quan tham mưu giải quyết. Cơ quan được giao việc có nhiệm vụ thẩm tra, xác minh, tổ chức hòa giải, họp các ban ngành liên quan để tư vấn và hoàn chỉnh hồ sơ trình chủ tịch UBND cùng cấp.

Bước 3: Khiếu nại lên các cấp cao hơn

Nếu đương sự không đồng tình với quyết định giải quyết của UBND cấp có thẩm quyền thì có thể gửi khiếu nại lên cấp cao hơn như UBND tỉnh, Bộ trưởng Bộ tài nguyên môi trường

Bước 4: Nộp đơn lên tòa án nhân dân

Nếu không đạt được thỏa thuận, ngay từ bước thứ 2, khi không đồng thuận với quyết định của UBND xã thì đương sự có thể gửi đơn lên Tòa án nhân dân để giải quyết tranh chấp.

Tóm lại, tranh chấp ranh giới đất liền kề là tranh chấp vô cùng phổ biến trong xã hội. Việc giải quyết tranh chấp đã được quy định rất rõ ràng trong các văn bản luật và dưới luật, tuy nhiên, thực tiễn thi hành vẫn còn rất khó khăn.