Những câu hỏi về việc tranh chấp đất đai

ĐẤT CHƯA CÓ SỔ ĐỎ, ĐƯỢC QUYỀN KHỞI KIỆN RA TÒA ÁN

HỎI: Năm 1989 gia đình tôi có mua một thửa đất tại Bình Chiểu, quận Thủ Đức, TP.HỒ Chí Minh, mua bán bằng giấy tay, tổng diện tích 832m2, trong đó có phần mộ ước chùng đo được là 216m2 (phản đất không bán). Phần còn lại bán cho tôi sử dụng là 616m2. Từ năm 2005 gia đình tôi tiến hành làm thủ tục hoàn thiện giấy tờ thì bên bán tranh chấp với tôi với lý do là đất tôi sử dụng dư thừa. Khi tôi mời bên đo đạc địa chính về đo thì diện tích thửa đất đo được là 1025m2, phần đất mộ đo được là 312m2, phần đất tôi sử dụng là 713m2. Sau nhiều lần hòa giải tại Tòa án quận nhưng không thành, sau đó Tòa án trả lời cho tôi là không đủ thẩm quyền đề xét xử. Xin hỏi, vụ việc của tôi giải quyết ra sao?

TRẢ LỜI: Trước đây, theo Luật Đất đai năm 2003 thì tranh chấp đất đai mà đương sự không có sổ đỏ hoặc các loại giấy tờ hợp lệ theo quy định thì thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND cấp huyện. Tuy nhiên, Luật Đất đai năm 2013 (áp dụng từ 01/7/2014) lại có quy định khác. Khoản 2, Điều 203 Luật Đất đai 2013 quy định: “Tranh chấp đất đai mà đương sự không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:

a) Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND cấp có thẩm quyền theo quy định tại Khoản 3 Điều này;

b) Khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự”.

Theo ông trình bày thì ông đã khởi kiện tại Tòa án quận, Tòa án đá tổ chức hòa giải nhưng rồi Tòa án đã trả lời là không đủ thẩm quyền. Theo quy định tại Luật Đất đai 2013 thì ông có quyền khởi kiện tại Tòa án quận. Tòa án quận phải thụ lý giải quyết vụ kiện. Tòa án quận trả lời ông là không đủ thẩm quyền giải quyết thì trả lời đó là vi phạm pháp luật. Ông cần yêu cầu Tòa án trả lời bằng văn bản đề có cơ sở khiếu nại việc từ chối giải quyết vụ kiện.

Ngoài ra, cũng theo quy định tại Luật Đất đai 2013, ông đã lựa chọn việc khởi kiện ra Tòa án nên không còn quyền nộp đơn yêu cầu UBND quận giải quyết tranh chấp.B

-------------

NHÀ ĐẤT ĐANG TRANH CHẤP, CÓ NHẬP HỘ KHẨU ĐƯỢC KHÔNG?

HỎI: Cha tôi sống riêng và có một cuốn hộ khẩu riêng. Tôi và các con sống, cư trú ở căn nhà khác, cùng địa phương. Cha tôi muốn chuyển hộ khẩu cho tôi và con trai tôi qua hộ khẩu của ông để ở chăm sóc ông. Khi chúng tôi đi làm thủ tục tách khẩu, công an xã trả lời do có đơn tranh chấp đất đối với cha tôi nên không giải quyết. Xin hỏi, việc tranh chấp đất của cha tôi có liên quan gì đến việc nhập hộ khẩu của tôi và con vào sổ hộ khẩu của ông?

Lý Thị Thanh Mai (Huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận)

TRẢ LỜI: Theo quy định tại Điểm c, Khoản 4, Điều 4 Nghị định 107/2007 ngày 25/6/2007 của Chính phủ, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Cư trú (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 56/2010 ngày 24/5/2010 của Chính phủ) thì cơ quan công an không đăng ký thường trú khi công dân chuyển đến chỗ ở mới mà một phần hoặc toàn bộ diện tích đang có tranh chấp, khiếu nại liên quan đến quyền sở hữu, sử dụng nhưng chưa được giải quyết theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, trường hợp những người có quan hệ là ông, bà nội, ngoại, cha, mẹ, vợ, chồng, con chuyền đến ở với nhau thì vẫn được giải quyết.

Theo Điểm i, Khoản 2, Điều 6 Thông tư 52/2010 ngày 30/11/2010 của Bộ Công an, cá nhân được người có hộ khẩu đồng ý cho nhập vào sổ hộ khẩu của mình khi đăng ký thường trú phải có ý kiến đồng ý cho đăng ký thường trú của chủ hộ, chữ ký, ghi rõ họ, tên và ngày, tháng, năm vào phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu.

Theo đó, trường họp của bà (và con bà) thuộc diện được nhập hộ khẩu vào sổ hộ khẩu của cha; cho dù cha của bà có việc tranh chấp đất. Công an xã đã trả lời không đúng quy định pháp luật. Cha bà cần điền và ghi ý kiến đồng ý vào phiếu báo thay đổi nhân khẩu như đá nói trên để bà và con thực hiện việc nhập hộ khẩu vào căn nhà của ông.B

------

THỜI HIỆU KHỞI KIỆN VỀ THỪA KẾ ĐẤT ĐAI

HỎI: Cha mẹ tôi qua đời năm 2000, có đề lại 25.000m2 đất vườn ở huyện Cần Giờ, TP.HỒ Chí Minh. Cha mẹ tôi có ba người con là gái. Khu đất này do chị tôi là c canh tác, tôi và người em gái là Tr đã nhiều lần yêu cầu chị c phân chia đất nhưng chị c không chịu. Năm 2008, tôi và em Tr đã phát đơn tranh chấp thừa kế với chị c. Sau khi hòa giải không thành, vụ việc tranh chấp được chuyển đến Tòa án huyện. Tòa án thụ lý vụ án vào tháng 4/2010. Cuối năm 2012, Tòa án đã ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án với lý do thời hiệu khởi kiện đã hết. Tôi và em Trai đã có đơn kháng cáo. Xin hỏi, việc giải quyết của Tòa án huyện là đúng hay sai? Chúng tôi có cơ hội thắng kiện được không?

Ngô Thị K.I.M (Huyện Cần Giờ, TP.HỒ Chí Minh)

TRẢ LỜI: Theo Điều 645 Bộ luật Dân sự 2005 thì thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ ngày mở thừa kế.

Thời điểm mở thừa kế là thời điểm cha mẹ của bà qua đời, tức là năm 2000. Tính ra, thời hiệu khởi kiện phải đến năm 2010. Trong khi đó, vào năm 2008, bà cùng với bà Tr đã có đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp.

Như vậy, thời hiệu khởi kiện vẫn còn. Tòa án huyện ra quyết định đình chỉ việc giải quyết vụ án với lý do thời hiệu khởi kiện đã hết là sai, khi không cản cứ theo thời điểm có yêu cầu tranh chấp (năm 2008) mà lại tính theo thời điểm thụ lý vụ án (năm 2010). Vì Tòa án chưa giải quyết vụ việc bằng một bản án nền bà cần làm đơn khiếu nại quyết định đình chỉ việc giải quyết vụ án, gửi đến Chánh án Tòa án huyện và gửi đến Tòa án cấp trên.