Trả lời một số câu hỏi về kế thừa di chúc đất đai

Tiếp theo, bài viết này sẽ trả lời một số câu hỏi về đất đai phần 10. Bạn đọc hãy theo dõi bài viết của chúng tôi để có kiến thức hữu ích cũng như có thể giải quyết được những vấn đề bạn đang mắc phải.

ĐẤT THỪA KẾ HỢP PHÁP, ĐƯỢC CẤP SỔ ĐỎ

Hỏi: Cha mẹ tôi đà qua đời, có 6 người con. Trước khi mất, cha tôi có lập di chúc để phân chia đất cho các con, mỗi người 2.900m2. Phần đất của anh hai (Võ Văn L) sau đó đã được chuyển dịch cho Vó Thị N, Võ Thị D, Võ Duy L và Võ Trọng Q. Năm 2001, bà D và bàN kiện tôi lên UBND TP.Thủ Dầu Một, cho rằng tôi chiếm đất. Thế nhưng, việc khiếu kiện của bà D và bà N đá bị UBND TP.Thủ Dầu Một bác đơn với lý do “việc khiếu nại không đủ cơ sở pháp lý đề giải quyết”. Nay, tôi muốn làm sổ đỏ cho diện tích 2.900m2 mà tôi được hưởng thừa kế nhưng không biết thủ tục như thế nào, liên hệ ở đâu?

TRẢ LỜI: Thửa đất 2.900m2 ông được thừa kế hợp pháp của cha mẹ và thực tế ông đã sử dụng từ trước đến nay nên thửa đất trên thuộc quyền sử dụng của ông. Việc bà D và bàN khiếu nại ông lấn chiếm đất thì đã bị UBND TP.Thủ Dầu Một và UBND tỉnh Bình Dương bác đơn. Vì vậy, theo Khoản 1, Điều 100 Luật Đất đai năm 2013, ông có quyền làm thủ tục để được cấp sổ đỏ đối với thửa đất trên. Hồ sơ xin cấp sổ đỏ được quy định như sau: Người xin cấp sổ đỏ nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất; trường hợp hộ gia đình, cá nhân tại nông thôn xin cấp sổ đỏ thì nộp hồ sơ tại UBND xã nơi có đất để chuyển cho Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất. Hồ sơ xin cấp sổ đỏ gồm: Đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 (nếu có), giấy tờ hợp pháp về thừa kế

Vì vậy, ông cần liên hệ với Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng Tài nguyên - môi trường TP.Thủ Dầu Một để được hướng dẫn làm thủ tục cấp sổ đỏ cho thửa đất ông được thừa kế.B

----------

THỪA KẾ ĐẤT ĐAI BẰNG DI CHÚC MIỆNG

HỎI: Cha tôi qua đời năm 2012. Lúc hấp hối, cha tôi có trăng trối rằng, cho tôi được toàn quyền thừa kế số diện tích đất của ông để lại (1.920m2 đất thổ vườn). Việc trăng trối này, có hai người thân chứng kiến và ghi nhận. Hiện nay, với việc xác nhận của những người thân đó, tôi muốn đi làm thủ tục thừa kế' quyền sử’ dụng đất của thửa đất nói trên. Xin hỏi, trường hợp của tôi, pháp luật quy định như thế' nào?

Lý Thành Ba

(Thị xã La Gi, tỉnh Bình Thuận)

TRẢ LỜI: Điều 651 Bộ luật Dân sự 2005, quy định: “Trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa do bệnh tật hoặc các nguyên nhân khác mà không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Sau ba tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ”.

Khoản 5, Điều 652 Bộ luật Dân sự 2005, quy định: “Di chúc miệng được coi là hợp pháp, nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau đó những người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực”.

Đối chiếu các quy định pháp luật trên, thì di chúc miệng của cha ông có người làm chứng nhưng ngay sau đó không được ghi chép lại và cùng ký tên (điểm chỉ) của những người làm chứng; sau đó năm ngày lại không đi công chứng hoặc chứng thực di chúc miệng; vì vậy, di chúc miệng của cha ông không có giá trị pháp luật. Hiện nay, do di chúc không hợp pháp nên di sản do cha ông để lại được chia theo pháp luật. Nếu giữa các người thừa kế theo pháp luật không thỏa thuận được việc phân chia di sản thừa kế thì có thể khởi kiện ra Tòa án nhân dân cấp huyện để được giải quyết.■

-----------------------------

DI CHÚC VÀ DI TẶNG ĐẶT, KHÁC NHAU NHƯ THẾ NÀO?

Hoir: Tôi có một người bà con xa đã lớn tuổi. Do tuổi già, ông muốn cho tôi một phần thửa đất vườn của ông sau khi ông qua đời. Ông ấy muốn làm di chúc cho tôi, nhưng có người nói phải làm thủ tục “di tặng” mới được. Xin hỏi, thừa kế theo di chúc có khác với di tặng hay không? Thủ tục đề thực hiện hai việc trên và hậu quả có gì khác nhau không?

Nguyễn Thị Châu Giang (Xã Mỹ Thạnh Bắc, huyện Đức Hòa, tinh Long An)

Trả lời : Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Như vậy, thừa kế theo di chúc là việc di chuyển tài sản, quyền và nghĩa vụ về tài sản (di chuyển di sản thừa kế) của người đã chết cho các người khác theo sự định đoạt của người đó (người đã chết) khi còn sống. Người nhận di sản gọi là người thừa kế. Còn di tặng (tặng cho tài sản), theo Điều 646 Bộ luật Dân sự 2015, là việc người lập di chúc dành một phần di sản của mình để tặng cho người khác. Người được di tặng không phải thực hiện nghĩa vụ đối với phần được di tặng, trừ trường hợp toàn bộ phần di sản không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người lập di chúc, thì phần di tặng cũng được dùng để thực hiện phần nghĩa vụ còn lại của người này.

Cả hai hình thức thừa kế theo di chúc và di tặng đều phải được thể hiện rõ trong di chúc và nó đều chi có hiệu lực sau khi người có tài sản qua đời. Tuy nhiên, về mặt hậu quả thì có khác nhau. Như đã nêu trên, người thừa kế được quyền nhưng đồng thời phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại. Còn người được di tặng, về nguyên tắc chi có quyền mà không phải có nghĩa vụ đối với phần được di tặng (trừ trường hợp đã nêu trên).

Như vậy, tùy thuộc hoàn toàn vào ý muốn của cá nhân mà người bà con của bà có thể lập di chúc cho bà được hưởng tài sản (gọi là thừa kế theo di chúc) hay tặng cho bà nội phần di sản (gọi là di tặng).

Trên đây, bài viết đã giải đáp cho bạn một số câu hỏi về luật đất đai phần 10 tiếp theo. Những ai có đất thừa kế, hay hưởng theo di chúc muốn hiểu hơn, nắm được vấn đề thực tế hãy theo dõi bài viết này nhé! Để biết thêm các thông tin hữu ích hơn thì quý bạn đọc tìm hiểu thêm kiến thức luật dưới đây nhé!