Không còn là đô thị than điện bụi bẩn, Uông Bí giờ đã là thành phố du lịch đặc sắc của Quảng Ninh 

Theo Báo Xây dựng, Uông Bí thừa hưởng giá trị nơi phát tích của thiền phái Trúc Lâm Yên Tử, nơi đất tổ của Phật giáo Việt Nam. Địa điểm này được Quảng Ninh đề xuất UNESCO công nhận Di sản Thế giới Công trình văn hóa cổ được khai thác tái mở rộng phục vụ lợi ích dân sinh. 

Kết hợp Di tích lịch sử văn hóa quốc gia đặc biệt Yên Tử, TP. Uông Bí còn sở hữu 29 di tích, danh lam thắng cảnh. Trong đó, bao gồm 6 di tích đã xếp hạng cấp tỉnh và 23 di tích nằm trong danh mục được kiểm kê phân loại. Một số điểm đến nổi tiếng có sức ảnh hưởng lớn đến đời sống và văn hóa tâm linh của người dân cả nước như: Chùa Ba Vàng, tòa chính diện của chùa (Đại Hùng Bảo Điện) có diện tích khoảng 4.000m2, nằm trên núi lớn nhất Đông Dương; Đền Hang Son tọa lạc trên dãy núi đá vôi Chu Cốc, thuộc phường Phương Nam, chính thần thờ Bát hải Đại vương, tam giáo đồng nguyên có kết hợp với chùa thì gọi chung là chùa Hang Son; Trên núi Duật Vân thuộc phường Bắc Sơn có Chùa Phổ Am; Đình - chùa Lạc Thanh ở phường Yên Thanh, đền thờ Bạch Thái Bưởi, doanh nhân tiêu biểu đầu tiên của Việt Nam…

Thành phố cũng nằm trong cánh cung Đông Triều, nơi bảo tồn rừng quốc gia Yên Tử với nhiều khu rừng nguyên sinh, hồ trên núi, thác nước, suối trong rừng, khí hậu ôn hòa, cảnh quan và môi trường trong lành. Nhiều cánh rừng đã trở thành nhà cho muông thú, thực vật xanh ngắt cả vùng trời rộng lớn bao la, cảnh sắc vô cùng lãng mạn. Nơi đây đem đến cho du khách những địa điểm du lịch nổi tiếng bấy lâu nay như hồ Yên Trung, đỉnh núi Bình Hương, thác Lựng Xanh, đỉnh núi Phượng Hoàng và vùng kênh rạch sông nước Phương Nam,...

Có thể thấy, nhờ những giá trị thiên nhiên, văn hóa, lịch sử, sinh học đa dạng đã đem đến nhiều tiềm năng phát triển cho ngành du lịch địa phương này. Theo đó, Uông Bí cũng nhanh chóng vận dụng sáng tạo tinh thần đổi mới của Đảng, Chính phủ về nền kinh tế đổi từ “nâu sang xanh”. Đại hội Đảng bộ thành phố Uông Bí lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020-2025 có Nghị quyết chuyên đề về phát triển du lịch, theo đó là Quyết định số 1047/QĐ-UBND ngày 02/4/2021 phê duyệt xây dựng Đề án phát triển sản phẩm du lịch thành phố Uông Bí giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030.

TP. Uông Bí định hướng du lịch là ngành kinh tế chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu nguồn thu của địa phương, bắt đầu thực hiện những quy hoạch chung đến quy hoạch phân khu, xây dựng hệ thống hạ tầng, chỉnh trang kiến trúc đô thị. Thành phố vận dụng các nguồn lực hiện hữu để đầu tư xây dựng các tuyến giao thông đến các điểm du lịch lớn như: Xây dựng tuyến đường 6 làn xe kết nối từ Quốc lộ 18 đoạn Dốc Đỏ đến ngã 3 Nam Mẫu; Cầu (cống hộp) thay đường ngầm bắc qua sông Uông và mở đường Bắc Sơn - Lán Tháp; Xây dựng 4km đường 6-8 làn xe chờ sẵn kết nối với đường ven sông Đá Vách đoạn từ Cao tốc Hạ Long - Hải Phòng tại núi giao đầm Nhà Mạc đến cổng tỉnh Đông Triều; Xây cầu Miếu Bòng, nâng cấp đường tỉnh 326 đoạn Đồng Chanh thông tuyến với đường tâm linh Thái Miếu dưới chân Bảo Đài Sơn, kết nối cụm di tích Trần Triều với cụm di tích Yên Tử; Đầu tư đồng bộ lại đường sá, cảnh quan hồ Yên Trung và thác Lựng Xanh để thu hút du khách. Bên cạnh đó, tại khu vực nội thị đã được mở rộng đường phố, hạ tầng và các hạng mục điện nước, xây dựng quảng trường hoành tráng như một tác phẩm nghệ thuật. 

Một người từng sinh sống và làm việc tại Uông Bí nhiều năm - Ông Dương Đình Trọng (70 tuổi sống tại Hàng Bài, Hà Nội) cho biết: “Ở thập kỷ 80, khi thời tiết nắng nóng còn không dám phơi quần áo ngoài sân vì than tro xỉ từ nhà máy điện bay ra. Đến nay thì đô thị, cảnh quan sạch đẹp, đã khác hoàn toàn trước đây”. 

Nhiều du khách cho rằng, đã đến địa phận Yên Tử thì phải ngủ lại qua đêm để chứng kiến sự kỳ diệu của biên độ khí hậu thay đổi, có khi ngày đêm sẽ chênh lệch đến 8 độ C. Ngoài ra cũng phải thưởng thức văn hóa ẩm thực đặc trưng khu vực như món xôi ngũ sắc, canh gà nấu rượu bâu của người dân tộc Dao xã Thượng Yên Công,... Qua đó thấy rằng, Uông Bí đã thay đổi 360 độ so với một đô thị than điện bụi bẩn ngày nào. 

Hơn nữa, Uông Bí còn là triển vọng mới của ngành “công nghiệp không khói”, trọng tâm là du lịch tâm linh và du lịch sinh thái. Trước khi dịch Covid - 19 bùng phát, địa phương đã ghi nhận lượng khách trên dưới 2 triệu người mỗi năm, hơn 10.000 có việc làm trong nghề dịch vụ du lịch, doanh thu ngành du lịch ước tính trên 3.000 tỷ đồng/ năm, góp vào 40% trong tổng cơ cấu nguồn thu từ ngành thương mại dịch vụ của khu vực và tạo ra nhịp độ tăng trưởng mới cho địa phương là hơn 10% một năm. 

Nửa đầu tháng 02/2022, TP. Uông Bí tiếp đón hơn 18 nghìn lượt khách du lịch trong khi vịnh Hạ Long trong cùng thời điểm chỉ đón khoảng 9.100 lượt khách. Từ giữa tháng 3 vừa qua, ngay sau khi Nhà nước mở cửa các hoạt động du lịch quốc tế thì thành phố Uông Bí đã trở lên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Trong đó, Khu di tích Yên Tử mỗi ngày đón trung bình 2.000 - 3.000 lượt khách du lịch, nhiều nhất lên tới 5.000 lượt; Chùa Ba Vàng ghi nhận khoảng 3.000 lượt du khách tới mỗi ngày; Hồ Yên Trung cũng đón hơn 1.000 lượt khách/ngày…

Có thể thấy, Uông Bí đang hồi phục lại mạnh mẽ các dịch vụ lưu trú, nghỉ dưỡng, ăn uống, giải trí… để đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách thập phương. Đây chính là triển vọng mới về nguồn thu từ dịch vụ du lịch và tạo nên bức tranh khởi sắc của nền kinh tế toàn tỉnh Quảng Ninh.