Đối mặt với muôn vàn khó khăn, kinh doanh bất động sản tại TP.HCM tăng trưởng âm nửa đầu năm 2022

Chỉ duy nhất lĩnh vực bất động sản đi lùi 

Trong báo cáo về tình hình kinh xã hội của UBND TP.HCM trong 6 tháng đầu năm 2022 cho thấy, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) ước tính đạt con số 728.706 tỷ đồng, theo đó tăng 3,82% so với cùng kỳ năm ngoái. Như vậy, từ mức giảm sâu ghi nhận ở quý III và IV của năm 2021, trong thời gian 6 tháng đầu năm, GRDP của TP.HCM đã tăng trưởng 3,82%, chỉ số phục hồi tăng trưởng theo hình chữ V và đến nay đã bước vào giai đoạn ổn định.

Trong đó, có 5/9 ngành dịch vụ đã đạt được mức tăng trưởng tỷ lệ trên 6% so với thời điểm cùng kỳ, bao gồm: Ngành vận tải, kho bãi tăng trưởng 7,51%; ngành thông tin và truyền thông đạt mức tăng 8,18%; ngành tài chính, ngân hàng đã đạt chỉ số tăng 9,91%; ngành hoạt động chuyên môn, khoa học công nghệ tăng trưởng ở mức 6,46% và ngành y tế tăng 6,85% so với thời điểm cùng kỳ năm 2021.

Đáng chú ý, là trong nửa đầu năm 2022, chỉ có duy nhất 1 ngành giảm là hoạt động kinh doanh bất động sản, với mức giảm là 5,82% và có 3/9 ngành đạt mức tăng trưởng dưới 6% là ngành bán buôn, bán lẻ với mức tăng 3,10% so với thời điểm cùng kỳ; dịch vụ ăn uống, lưu trú tăng 2,08% so với cùng kỳ; nhóm ngành giáo dục và đào tạo tăng trưởng 4,99% so với cùng kỳ.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) nhận định rằng, thị trường bất động sản hiện nay đang bị tụt giảm nghiêm trọng về nguồn cung dự án cũng như loại hình sản phẩm nhà ở. Ngoài ra, cũng có rất nhiều dự án bị treo do không thực hiện được đầy đủ các thủ tục về đầu tư xây dựng hoặc bị tạm ngừng triển khai, bị ách tắc do vướng mắc về pháp luật.

Ông Châu đưa ra dẫn chứng, HoREA vừa có báo cáo các vướng mắc cần tháo gỡ đối với hơn 100 dự án bất động sản trên địa bàn thành phố. Có những dự án đã kéo dài đến tận 10 năm chỉ vì vướng mắc một thủ tục như hoán đổi tiền sử dụng đất cho đến thời điểm hiện tại vẫn chưa được giải quyết. 

Thị trường bất động sản đình trệ, nếu các cơ quan, ban ngành không tìm được giải pháp xử lý hiệu quả các điểm nghẽn như hiện tại thì doanh nghiệp địa ốc sẽ còn tiếp tục gặp phải nhiều khó khăn, có nguy cơ bị phá sản do không thể cân bằng được tài chính.

Theo nhận định từ HoREA, các vướng mắc ở các dự án phát triển nhà ở vốn đã tồn tại trong nhiều năm qua thế nhưng vẫn chưa được TP HCM xem xét để gỡ vướng, xử lý dứt điểm vấn đề. Một phần là do luật chồng luật, nhất là các quy định rắc rối, mâu thuẫn về việc đóng tiền sử dụng đất và các thủ tục thực hiện đầu tư, xây dựng, đất đai chưa được giải quyết dứt điểm, điều này đã khiến cho hàng loạt các dự án bất động sản trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh rơi vào cảnh bế tắc, điều này đã khiến cho không ít đơn vị doanh nghiệp bị mang tiếng xấu là bội tín, lừa đảo khách hàng.

Ngoài ra, còn tồn tại hiện tượng có một số sở, ban ngành có liên quan và lãnh đạo địa phương có tư tưởng “sợ ký, sợ trình” dẫn đến việc hồ sơ của nhiều dự án bị kéo dài thời gian hoặc bị “đá qua đá lại” giữa các cơ quan mà không có bên nào chịu trách nhiệm giải quyết dứt điểm.

Dự kiến trong nửa cuối năm 2022, TP HCM sẽ tiếp tục kiểm soát ổn định thị trường bất động sản, giám sát có hiệu quả hiện tượng thao túng, đầu cơ thị trường. Điều này có thể khiến cho ngành bất động sản tiếp tục trầm lắng trong thời gian tới.

Doanh nghiệp xây dựng càng làm càng chịu lỗ 

Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam (VACC) chia sẻ thông tin, ngành xây dựng về tổng thể đã ghi nhận đã có sự tăng trưởng rõ rệt trong nửa đầu năm 2022 sau khi phải gánh chịu những ảnh hưởng nặng nề bởi tình hình dịch bệnh Covid vào cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, hầu hết các đơn vị doanh nghiệp xây dựng lớn đều không thể đạt được kế hoạch mục tiêu đã đặt ra ban đầu. Nhìn chung, trong 10 đơn vị doanh nghiệp xây dựng lớn nhất chỉ có thể đạt 28-40% so với kế hoạch cả năm đã đặt ra. Ví dụ, Vinaconex dự kiến chỉ đạt khoảng 5.000 tỷ đồng trên tổng số 14.000 tỷ đồng, tương đương với 35,7%. Doanh thu của doanh nghiệp này dự kiến chỉ đạt được là 3.600 tỷ đồng so với mục tiêu kế hoạch 11.300 tỷ đồng, tương đương tỷ lệ là 31,8%.

VACC đưa ra thực trạng các doanh nghiệp xây dựng đã không còn muốn làm dự án bất động sản trong nước, đặc biệt là rất sợ thực hiện những dự án đầu tư công. Lý do mà đại diện của các doanh nghiệp này đưa ra là giá nguyên vật liệu xây dựng đã tăng nhanh chỉ trong thời gian ngắn. Vì vậy, các doanh nghiệp lớn thường có xu hướng tìm kiếm, thực hiện các dự án nước ngoài hoặc làm thầu phụ cho dự án đầu tư FDI.

Từ thời điểm quý IV/2020 cho đến nay, giá dầu diesel đã tăng mạnh từ ngưỡng 12.000-12.600 đồng/lít lên đến 30.000 đồng/lít, tương đương tỷ lệ tăng là 240%. Giá thép xây dựng đã tăng trung bình 20-60% so với thời điểm đầu năm 2021. Cuối năm 2020, giá cát xây dựng dao động trong ngưỡng 300.000-320.000 đồng/m3 nay đã tăng lên ở mức là 360.000 đồng/m3. Giá nhựa đường thời điểm cuối quý IV/2020 là 11.000 đồng/kg nay đã tăng lên là 15.500 đồng/kg. Giá nguyên liệu xi măng tăng từ mức 1.400 đồng/kg nay đã lên đến 1.980 đồng/kg.

Không có một loại vật liệu xây dựng nào là không tăng giá. Nếu tính mức tăng theo %, thì giá thành của các dự án xây dựng thực hiện trong năm 2022 tăng cao 18-30%. Nếu tình hình này vẫn còn tiếp diễn trong vòng 5 năm nữa, có lẽ sẽ không còn doanh nghiệp xây dựng nào có thể tồn tại được trước cơn bão giá.