Căn hộ có thời hạn rẻ hơn 20%: Doanh nghiệp lo lắng, người dân “quay xe”

Chưa bao giờ câu chuyện về vấn đề sở hữu chung cư lại trở nên “nóng” như hiện nay khi Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến về dự thảo Luật nhà ở (sửa đổi), dự thảo Luật kinh doanh bất động sản (sửa đổi). Nhiều quy định mới được đưa ra khiến giới đầu tư, kinh doanh, môi giới và cả những người đang có nhu cầu sở hữu bất động sản hoang mang. Trong đó, mấy ngày qua, quy định về việc áp thời hạn sở hữu chung cư đang gây ra những sự tranh cãi lớn nhất.

Chỉ phù hợp với khách hàng “cá biệt”

Việc đề xuất căn hộ chung cư sở hữu có thời hạn nóng đến nỗi các đại diện của Bộ Xây dựng phải lên tiếng rất nhiều lần. Điều này cũng dễ hiểu bởi hiện nay, tại các thành phố lớn, số lượng người ở chung cư và có nhu cầu mua chung cư rất nhiều. Bên cạnh đó, các khu đô thị đang phát triển về các tỉnh kéo theo những sản phẩm bất động sản từ chung cư, biệt thự, đến cá shophouse… Chung cư hiện nay được xem là xu thế của giới trẻ, những gia đình hiện đại. Do đó, bất cứ quy định nào liên quan đến thị trường căn hộ đều nhận được sự quan tâm rất lớn của dư luận.

Xung quanh vấn đề áp thời hạn cho chung cư, các chuyên gia của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã “đăng đàn” không ít lần để phân tích những điềm bất hợp lý của quy định này. Tuy nhiên, khi Bộ Xây dựng vẫn quyết đưa vừa dự thảo Luật, HoREA đã gửi kiến nghị lên Thủ tướng Chính phủ. Trong kiến nghị này, HoREA vẫn giữ lập trường khẳng định không nên quy định thời hạn sử dụng chung cư cho các dự án mới. “Căn hộ sở hữu có thời hạn phù hợp với nhu cầu của một bộ phận khách hàng cá biệt như giới trẻ thích trải nghiệm, chuộng thuê thay vì mua nhà, song không đại diện cho toàn bộ thị trường”, văn bản kiến nghị của HoREA nhấn mạnh.

Theo quan điểm của HoREA, so với các căn nhà sở hữu lâu dài, những sản phẩm chung cư sở hữu có thời hạn sẽ có giá rẻ hơn 20%. Hiệp hội này lý giải, sở dĩ rẻ hơn là bởi chủ đầu tư nộp tiền thuê đất một lần cho cả chu kỳ thuê 50 năm chỉ bằng khoảng 80% tiền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất ổn định lâu dài.

Mặc dù thế, HoREA khẳng định, căn hộ bị “áp” thời hạn không được ưa chuộng vì tâm lý người dân muốn tìm những sản phẩm bất động sản ổn định. Hiệp hội này cũng dẫn chứng, tại TP.HCM, căn hộ chung cư sở hữu có thời hạn rất hiếm bởi các khách hàng cũng không có nhiều nhu cầu sở hữu sản phẩm này. Theo thống kê, tại TP.HCM có gần trên 1.500 khu chung cư với hơn 2.500 tòa nhà nhưng các căn hộ chung cư sở hữu có thời hạn chỉ rất khiêm tốn, chiếm tỷ lệ không đáng kể.

HoREA cũng gửi lên Chính phủ 8 bất cập về việc quy định thời hạn sở hữu chung cư. Trong đó, Hiệp hội này đặt vấn đề có thể đang nhầm lẫn giữa quyền sở hữu nhà chung cư với thời hạn sử dụng (tuổi thọ) nhà chung cư được quy định trong Luật Xây dựng. Và một vấn đề cũng rất bất cập nữa là quy định này có thể làm lợi cho các chủ đầu tư đang sở hữu những căn hộ thấp tầng như biệt thự, shophouse. Bởi những sản phẩm này được sở hữu lâu dài.

Doanh nghiệp lo lắng - Người dân tính “quay xe”

Đại diện Tập đoàn CEO, một tập đoàn bất động sản lớn tại Việt Nam tỏ ra khá lo lắng trước đề xuất quy định áp thời hạn sở hữu cho chung cư. Đại diện tập đoàn này nói rằng nó không phù hợp với tâm lý chung mua nhà của người dân. Chung cư lâu nay là loại hình bất động sản phổ biến tại các đô thị, được xem là tiết kiệm đất, đang được khuyến khích. Khi quy định trên được đưa ra sẽ gây khó khăn cho việc kinh doanh của các nhà đầu tư bất động sản.

Trong khi đó, đại diện của các tập đoàn phát triển bất động sản lớn thì nói rằng quy định trên sẽ đẩy người dân về sự lựa chọn mua đất nền. Về lâu dài, các cơn sốt đất nền lại xảy ra trong khi đó, chính sách phát triển chung cư sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.

Anh Liêu Văn Tuấn (Quốc Oai, Hà Nội) đang có ý định mua một căn chung cư thương mại tại nội thành Hà Nội để tiện cho con cái học hành. Khi nghe thông tin về việc có đề xuất quy định thời hạn sở hữu chung cư, anh Tuấn nói rằng anh sẽ suy nghĩ lại về việc mua nhà mặt đất hay chung cư. “Chúng ta mua tài sản đặc biệt là bất động sản không chỉ dành cho đời mình mà còn là tài sản thừa kế cho con cái sau này. Ví dụ như một căn chung cư được sở hữu 50 năm thì hết đời mình là mất chung cư rồi. Hơn nữa, khi áp giá nhà, cứ mỗi năm trôi qua, chung cư lại xuống giá vì thời hạn sử dụng bị kéo hẹp lại. Điều này khiến tôi lăn tăn khi đưa ra quyết định mua nhà”, anh Tuấn chia sẻ.

Giống như anh Tuấn, anh Bùi Văn Thanh (Thanh Xuân, Hà Nội) khẳng định anh sẽ chuyển sang mua đất nền để được sở hữu lâu dài. “Tôi có ý định mua chung cư. Nhưng với việc nhà chung cư bị quy định thời gian sở hữu chắc chắn tôi sẽ chuyển sang nhà mặt đất. Như vậy, tôi sẽ phải ở trọ thêm vài năm nữa để tích cóp thêm tiền. Thú thực, người lao động như chúng tôi chỉ mong muốn có tài sản được sở hữu lâu dài, ổn định”, anh Thanh tâm sự.

Dưới góc nhìn pháp lý, Phó chủ tịch Hội đồng Trường ĐH Luật Hà Nội, Nguyễn Quang Tuyến nói rằng, việc khách hàng bỏ tiền ra mua nhà chung cư nên họ có quyền sở hữu tài sản. Vị này khẳng định, quyền trên được pháp luật dân sự bảo vệ, chỉ khi tài sản không còn mới mất quyền sở hữu. Dự thảo Luật nhà ở quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư là không đúng, chỉ nên quy định thời hạn sử dụng nhà chung cư.

Phó chủ tịch hội đồng Trường ĐH Luật Hà Nội khẳng định, quy định sử dụng nhà chung cư có thời hạn là có lý. Bởi kinh nghiệm quốc tế cho thấy, nhiều nước cũng quy định sử dụng nhà chung cư có thời hạn. Điều này cũng khá dễ hiểu bởi tất cả công trình đều có khấu hao. Đến khi hết thời hạn theo quy định thì phải xây dựng lại đảm bảo an toàn cho cư dân. Tuy nhiên, việc áp quy định thời hạn sử dụng nhà chung cư chỉ đối với các dự án mới, không hồi tố đối với những khách hàng đã mua chung cư trước khi Luật nhà ở có hiệu lực.