Tìm hiểu về bức đại tự lồng cuốn thư thờ gia tiên

Văn hóa và nguồn cội tâm linh cao đẹp của dân tộc Việt ta đó là thờ cúng tổ tiên và các vị anh hùng dân tộc. Văn hóa này là một phần của mục đích giáo dục về đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, đời đời ghi nhớ công ơn của cha ông. Điều này có thể nhìn thấy qua việc người Việt Nam coi trọng sự thiêng liêng và cao quý của bàn thờ đặt trong nhà với những bức đại từ lồng cuốn thư, những câu đối, bát hương...tất cả đều mang một ý nghĩa tâm linh nhất định.

Có thể bạn quan tâm: Tranh Tứ Linh Và Những Bí Mật Không Phải Ai Cũng Biết

Cuốn thư và hoành phi đại tự là gì?

Cuốn thư là gì?

Có thể dễ dàng thấy cuốn thư được treo hầu hết ở trên khu vực bàn thờ. Đây là tấm bảng nằm ngang, treo cao trên bàn thờ dưới dạng một bức họa hoặc một bức trình có viết hoặc khắc bằng chữ Hán.

Về mặt bố cục cuốn thư cơ bản, ở giữa sẽ có chữ giả được viết như một cuốn thư thật. Ở hai bên cuốn thư, một bên sẽ là bút và bên còn lại là kiếm. Theo quan niệm của người xưa, bút sẽ tượng trưng cho kiến thức và trí tuệ, kiếm tượng trưng cho sức mạnh. Ngoài ra, cuốn thư sẽ được chậm trổ thêm hình ảnh tứ linh bao gồm long, lân, quy, phụng để tô điểm thêm vẻ uy quyền, trang trọng và truyền thống.

Hoành phi đại tự là gì?

Hoành phi đại tự chính là hai tấm bảng có ghi hay khắc câu đối ở hai bên bàn thờ, có hình chữ nhật và treo xổ dọc đối xứng hoặc có thể là hình oval hoặc hình một chiếc khánh.

Hoa văn ở hoành văn có thể đơn giản hơn cuốn thư và nội dung tập trung chủ yếu vào câu đối ở hai bên. Hai câu đối phải luôn mang ý nghĩa tốt đẹp, thể hiện được quan điểm, đạo lý và lời dạy ở đời mà cha ông để lại. Câu đối thường sẽ viết ở thể chữ Hán hoặc chữ Nôm xưa.

Ý nghĩa khi treo đại tự lồng cuốn thư

Từ xa xa, cuốn thư và hoành phi đại tự được xem là một dạng bình phong với tác dụng chính là che chắn và ngăn cách không gian giữa các phòng. Ngoài ra, nó được xem là một vật trang trí vì có tính thẩm mỹ cao. Có thể thấy, các bức đại tự lồng cuốn thư được chạm trổ hoa văn rất tinh xảo và kỳ công. Từ lâu, nó được xem như là món lễ vật được làm như quà tặng cho các dịp quan trọng như vinh quy bái tổ, mừng thọ, mừng tân gia.

Hiện nay, việc treo cuốn thư và hoành phi đại tự không còn phổ biến như xưa nhưng vẫn là vật dụng có chỗ đứng nhất định đối với những người đề cao đời sống tâm linh. Bởi lẽ, vật dụng này không chỉ mang lại các giá trị về thẩm mỹ, sang trọng, đầy tính truyền thống mà còn được xem là vật dụng mang giá trị tinh thần to lớn.

Bởi vì hoa văn của nó mang lại ý nghĩa của trí tuệ, sức mạnh và đây chính là hai thứ dùng để ngăn chặn tà khí, làm thanh tịnh cho không gian sống. Các chữ Hán được khắc trên cuốn thư thường thấy sẽ là:

• Đức Lưu Quang: đức sáng muôn đời
• Phúc Mãn Đường: phúc đầy nhà
• Thiện Tối Lạc: làm điều thiện mang lại niềm vui

Vị trí treo cuốn thư, hoành phi đại tự trong nhà

Trước hết thì gia chủ có thể treo cuốn thư và đại tự ở các nơi như: nhà thờ dòng họ, nhà thờ tổ, phòng thờ lớn, nhà con trưởng… Vị trí treo cuốn thư sẽ nằm ở giữa bàn thờ và lấy bát hương chính giữa làm tâm thẳng lên trên mặt hổ phù của cuốn thư. Khoảng cách cạnh dưới của cuốn thư và mặt bàn thờ vừa chuẩn thường là khoảng 80cm đến 100cm và nghiêng khoảng 20 độ đến 30 độ để dễ quan sát.

Về vị trí treo hoành phi câu đối ta sẽ căn cứ vào vị trí cuốn thư và căn cứ vào cấu trúc không gian. Có thể treo ở vị trí hai cây cột nhà hoặc tường nhà với thiết kế ốp sát. Lưu ý treo sao cho cân đối và thấp hơn bức cuốn thư ở trên.

Các món thờ cúng và ý nghĩa

Để không gian thờ cúng trở nên thiêng liêng, sang trọng và thanh tịnh hơn thì cần có sự kết hợp hài hòa của cuốn thư, đại tự và các vật dụng thờ cúng khác. Dưới đây là các món thờ cúng quan trọng và ý nghĩa của chúng.

• Ngai thờ: đặt chính giữa bàn thờ ở trong cùng, là nơi đặt bài vị và linh vị tổ tiên
• Di ảnh hoặc tượng đồng ông bà tổ tiên: đặt cân đối hai bên phía trong bàn thờ theo nguyên tắc phong thủy “Tả Nam Hữu Nữ” (bên trái là nam, bên phải là nữ).
• Đỉnh thờ, đỉnh đồng thờ cúng: đỉnh đồng sẽ đi cùng đôi chân nến và đôi hạc để tạo thành bộ tam sự, bộ ngũ sự trên bàn thờ gia tiên. Đỉnh thờ dùng để đốt trầm hương để tạo hương thanh khiết, không khí thanh tịnh, tỏ lòng thành kính với tổ tiên.
• Đôi chân nến đồng: được đặt hai bên đỉnh thờ nằm sau bát hương. Ngoài việc dùng để thắp nến còn có những ý nghĩa quan trọng. Chân nến bên Tả tượng trưng cho hành Dương, tức là mặt trời. Chân nến bên Hữu tượng trưng cho hành Âm, tức là mặt trăng. Âm Dương hòa hợp, Nhật Nguyệt đổi vần là biểu tượng của sự sống và sự phát triển của vạn vật trong vũ trụ.
• Mâm bồng: là nơi đặt hoa quả, trầu cau và tiền mã và được đặt ở trước và hai bên bàn thờ. Mâm bồng đặt hoa quả mang ý nghĩa của sự sinh sôi của hoa quả trái cây, mùa màng tươi tốt.

Có thể bạn quan tâm: Bí Mật Thú Vị Về Mèo Thần Tài giúp may mắn, tài lộc

Như vậy, bài viết vừa chia sẻ đến quý độc giả khái niệm và như ý nghĩa của các vật dụng thờ cúng như bức đại tự lồng cuốn thư. Nghi thức thờ cúng tổ tiên ông bà là một nghi thức lễ nghĩ tốt đẹp và thiêng liêng của dân tộc Việt Nam. Nó không chỉ hợp với các luân thường đạo lý mà ông bà để lại mà còn là một cách tô điểm thêm cho đời sống tinh thần của mỗi gia đình.

Tham khảo thêm thông tin khác tại chuyên mục PHONG THỦY