Kỹ năng đọc sách hiệu quả, giúp bạn nhớ lâu & hiểu sâu vấn đề

Kỹ năng đọc sách là gì?

Wikipedia đã định nghĩa việc đọc là một quá trình nhận thức phức tạp của việc giải mã những biểu tượng để tạo ra nhiều ý nghĩa. Đọc sách được hiểu là một cách để tiếp thu ngôn ngữ, giao tiếp cũng như chia sẻ thông tin, ý tưởng. Tương tự như ngôn ngữ, nó là một sự tương tác qua lại không mấy đơn giản giữa người đọc và văn bản, được định hình trên cơ sở kiến thức, kinh nghiệm, thái độ của người đọc cùng với cộng đồng ngôn ngữ. 

Kỹ năng đọc sách là một quá trình đòi hỏi nhiều thao tác, từ việc tra cứu tài liệu cho đến thao tác chọn sách và thao tác đọc sách. Mỗi thao tác đều đưa ra một yêu cầu bắt buộc người đọc phải đáp ứng để đạt được hiệu quả cao nhất bổ trợ cho việc đọc, mang đến khả năng tiếp thu thông tin tối ưu và đạt được nhiều ý nghĩa thông qua việc đọc.

Các cách rèn luyện kĩ năng đọc sách hiệu quả

• Đặt ra mục tiêu của việc đọc sách

Một người đến với việc đọc sách không gì hơn ngoài việc giải trí hoặc cung cấp kiến thức, thông tin. Ví dụ như sau khi bạn nhìn thấy mục này thì bạn phải hy vọng sẽ tìm ra được cách đọc sách nhanh và thu nạp được lượng kiến thức lớn, đây là mục tiêu của việc đọc mà bạn hướng tới.

Đọc sách có mục đích sẽ giúp cho bạn tập trung hết mọi sự chú ý vào việc này. Cùng với đó giúp bạn tiếp thu kịp thời những gì mà bạn muốn biết trong quá trình đọc, từ đó có thể nâng cao hơn hiệu quả đọc. Trước khi mở ra nội dung của trang sách đầu tiên, thì bạn sẽ hướng mắt đến thứ gì? Không ít người thường sẽ bỏ qua phần lời nói đầu và mục lục để chuyển thẳng đến phần văn bản chính.

• Đừng đọc lại

Hiệu quả đọc sẽ bị chi phối và ảnh hưởng nhiều khi bạn đọc lại. Khi đang đọc thì vô thức hay có ý thức chúng ra sẽ đọc ngược lại. Điều này sẽ khiến cho hiệu quả của việc đọc bị ảnh hưởng rất nhiều. Ngón tay khi này sẽ là công cụ hữu ích để bạn loại bỏ việc đọc ngược trở lại. Theo đó, bạn hãy sử dụng những ngón tay để di chuyển nhanh nhất có thể từ đầu dòng đến cuối mỗi dòng, đây là điều có thể giúp bạn loại bỏ việc đọc ngược.

Sau một thời gian dài luyện tập như thế, bạn có thể chuyển động mắt nhanh chóng mà không cần phải cử động ngón tay.  Phương pháp thủ công khác cho bạn áp dụng đó sau khi luyện tập một thời gian, chẳng hạn như hình chữ Z (tức là bạn hãy lướt ngón tay đến cuối mỗi dòng, từ cuối dòng trở lại đến đầu dòng tiếp theo). Hoặc là sử dụng phương pháp thủ công chéo (nghĩa là trượt theo đường chéo đến cuối dòng, rồi trượt theo đường chéo từ cuối dòng cho đến đầu dòng).

• Đừng đọc thầm từng từ một

Không ít người có thói quen đọc thầm tất cả những chữ trong sách ở trong lòng chứ không phát âm thành tiếng ra ngoài. Đọc thầm có tác dụng khắc sâu vào trí nhớ ở mức độ nhất định. Nhưng không phải từ nào cũng đáng để bạn đọc thầm và ghi nhớ hết. Nhiều từ, có khi là cả câu, đoạn trong bài viết không cần thiết lắm.

Mức độ hiểu biết của mỗi người là khác nhau, song để quan tâm đến mức độ mặt bằng chung của người đọc thì tác giả đã cố gắng giải thích những kết luận của mình bằng những câu và đưa ra ví dụ rõ ràng nhất có thể. 

Khi tốc độ đọc được tăng lên, nhãn cầu của bạn di chuyển được nhanh hơn và bạn sẽ có thể nhìn thấy nhiều từ hơn ở trong nháy mắt. Đến cả việc bạn có thể bỏ qua một vài từ và câu thì khả năng hiểu của bạn cũng không bị ảnh hưởng. Đọc thẩm là trở ngại không hề nhỏ đối với tốc độ đọc.

• Tùy thuộc vào từng loại sách để sử dụng những phương pháp đọc khác nhau

Phương pháp đọc tuyến tính là việc đọc từng từ và từng dòng, thường tốn thời gian nhất. Nhưng đây lại là phương pháp cần thiết nhất khi bạn gặp một số cuốn sách tâm đắc mà đáng để nghiền ngẫm nhiều.

Đọc lướt là đọc tuyến tính một cách có chọn lọc. Không phải nội dung sách nào cũng hấp dẫn hoặc hữu ích cho bạn. Bạn có thể mạnh dạn để chọn lấy cho mình một cuốn sách tâm đắc để dành thời gian cho nó và nghiền ngẫm.

Đọc trực quan là cách đọc theo nhóm từ chứ không phải đọc theo tuyến tính, phù hợp với các cuốn sách có nội dung đơn giản. Loại sách, mục đích đọc và chất lượng của nội dung sách đều sẽ là các yếu tố để quyết định việc bạn sẽ sử dụng phương pháp đọc cụ thể nào.

• Đọc lại lần nữa là một kỹ năng đọc sách đạt hiệu quả tối ưu

Mỗi một lần đọc lại là một kho tàng kiến thức nữa lại được khai phá. Mỗi một lần đọc khác nhau, chúng ta sẽ thu nạp về những cảm nhận và ý kiến khác nhau cho một vấn đề, nhiều khi là sự nhìn nhận mới lạ mang tính đột phá hơn. Đọc lại sẽ cho phép chúng ta khai phá ra những "con mắt" nhìn mới từ một cuốn sách cũ. Và đây cũng chính là một cách giúp bạn nâng cao hiệu quả đọc.

Tốc độ đọc đã tăng lên nhưng không thể nhớ phải làm gì? Hãy đừng lo lắng, việc đọc nhanh không chỉ đề cập đến việc bạn cải thiện được tốc độ đọc mà là cải thiện hiệu quả đọc. Hiệu quả sẽ bao gồm việc hiểu và ghi nhớ nội dung đọc.

• Ghi chú lại những nội dung đáng chú ý

Ghi chú là một phần mà ai cũng nên có trong quá trình đọc sách. Nó có thể là phần bôi đậm bằng màu bút nổi bật hoặc gạch dưới những dòng đáng chú ý.

Lợi ích của việc ghi chú là không chỉ rèn luyện khả năng tư duy của mỗi người mà còn cho phép chúng ta xem lại bất cứ khi nào chúng ta muốn. Từ đó một kiến thức đáng chú ý mà ta cần sẽ được khắc sâu và ghi nhớ hơn. Đó cũng sẽ là chất liệu cho những sự sáng tạo mới ở trong tương lai.

• Tổng kết kiến thức của từng chương sách

Một chương sách sau khi được đọc xong, mỗi chúng ta có thể viết một đoạn ngắn gọn phần nội dung chính của chương đó cũng như ghi chú thêm một phần hiểu biết, cảm nhận của chúng ta về nó. Đây là điều không chỉ giúp tạo nên ấn tượng sâu sắc mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc xem xét lại và nâng cao kĩ năng viết của mỗi người.

• Vẽ sơ đồ dàn ý

Sơ đồ dàn ý là một công cụ hữu hiệu trong các kỹ năng đọc sách hiệu quả. Bằng cách minh họa đầy sinh động và trực quan bạn sẽ ghi nhớ thuận tiện hơn thông qua nó. 

• Kết bạn cùng đam mê đọc sách

Tìm kiếm cho mình một nhóm đọc sách và cùng nhau đọc sách sẽ tăng niềm hứng khởi và tăng hiệu quả đọc cho bạn. Sở dĩ có điều đó là vì tâm lý của mỗi người bị ảnh hưởng theo, sẽ không ai chịu ngồi yên khi xung quanh mình các bạn đều đọc sách đúng không nào?

Liệu rằng từ những kỹ năng đọc sách hiệu quả được đưa ra từ bài viết trên đây bạn sẽ chinh phục được "ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người"? Hãy cùng thực hành ngay để nâng cao kỹ năng và trình độ đọc nhé.