Tồn kho của nhiều doanh nghiệp phân bón đồng loạt giảm, bất chấp giá "neo" ở mức cao

Nhiều doanh nghiệp phân bón ghi nhận tồn kho giảm

Theo Người đồng hành, thống kê trên 11 doanh nghiệp phân bón và hóa chất cho thấy, tổng giá trị hàng tồn kho tính đến cuối quý 1/2022 đạt 9.937 tỷ đồng, so với thời điểm đầu năm giảm gần 16%. Trong đó, Đạm Hà Bắc (UPCoM: DHB) ghi nhận mức giảm mạnh nhất 46,3% từ 527 tỷ đồng xuống còn 283 tỷ đồng. Còn các doanh nghiệp lớn như Hóa chất Đức Giang (HoSE:DGC) cũng ghi nhận giảm 28% xuống còn 996 tỷ đồng, Đạm Phú Mỹ (HoSE:DMP) giảm 21,6% xuống còn 2.177 tỷ đồng, Phân bón Bình Điền (HoSE:BFC) giảm 18,2% xuống còn 1.073 tỷ đồng. Ngược lại, những đơn vị chuyên kinh doanh phân bón như Phân bón và Hóa chất dầu khí Tây Nam Bộ (HNX:PSW) tăng mạnh tồn kho từ 75 tỷ đồng lên 126 tỷ đồng, Phân bón và hóa chất dầu khí miền Bắc (HNX: PMB) ghi nhận tăng từ 51 tỷ đồng lên 142 tỷ đồng, Phân bón và hóa chất dầu khí miền Trung (HNX: PCE) cũng tăng từ 134 tỷ đồng lên 203 tỷ đồng. 

Theo đó, tồn kho của các doanh nghiệp phân bón giảm trong bối cảnh giá phân bón thế giới tiếp tục tăng cao bởi vì chi phí đầu vào tăng, gián đoạn nguồn cung do các lệnh trừng phạt hay các hạn chế xuất khẩu (Trung Quốc). Vào ngày 17/5, giá lưu huỳnh tại Trung Quốc giao dịch ở mức 3.956 nhân dân tệ/tấn, so với đầu năm tăng 95%; giá DAP đạt 3.900 nhân dân tệ/tấn, tăng trưởng 8% trong thời gian 3 tháng còn giá ure đạt 3.262 nhân dân tệ/tấn, tính từ thời điểm đầu năm tăng 28%; giá photpho vàng ghi nhận biến động mạnh, hiện đang giao dịch vùng 39.000 nhân dân tệ/tấn, trong thời gian 3 tháng qua tăng 20% và tương đương với vùng giá đầu năm. Bên cạnh đó, giá nhiều loại phân bón trên thế giới như MAP, DAP, KALI,... cũng đạt mốc cao nhất mọi thời đại vào giữa thời điểm tháng 5. Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội phân bón Việt Nam - TS Phùng Hà cho biết: "Sự biến động giá cả phân bón phụ thuộc rất nhiều vào diễn biến xung đột Nga - Ukraine. Do giá dầu tăng cao, cả Nga và Trung Quốc đều kiểm soát được xuất khẩu phân bón từ tháng 11/2021. Trung Quốc cũng thực hiện việc kiểm soát 29 loại phân bón trong khi đó Nga kiểm soát ở mức vừa phải bằng cách cấp hạn ngạch. Tuy nhiên, kể từ ngày 10/3, xung đột của Nga - Ukraine diễn ra thì nước này đã dừng hẳn việc xuất khẩu phân bón ra thị trường thế giới. Số liệu năm 2020 cho thấy, Nga là nước xuất khẩu phân bón lớn nhất thế giới trong khi đó Trung Quốc đứng thứ hai. Đối với kali, Nga và Belarus chiếm đến 40% lượng cung toàn cầu, cả hai nước đều đang bị phương Tây áp dụng lệnh trừng phạt về kinh tế. Vị lãnh đạo này cũng dẫn nhận định của nhiều chuyên gia rằng giá dầu sẽ không giảm nhiều nên giá phân bón có thể giảm nhưng vẫn ở mức cao. Trong khi đó, các tháng đầu năm là thời điểm thấp điểm, nhu cầu về phân bón không cao nên giá phân bón ở trong nước không có nhiều biến động và vẫn được neo đậu ở mức cao. Còn giá ure vẫn duy trì ở mức 870.000 – 900.000 đồng/bao 50 kg, so với cùng kỳ năm trước tăng 57 - 60%. Giá DAP đạt 1 - 1,3 triệu đồng/bao, so với cùng kỳ tăng 70-90%. Giá NPK đạt 850.000 – 880.000 đồng/bao, tăng từ 20-50%.

Quý 2/2022, nhu cầu tiêu thụ trong nước tăng cao

Theo ghi nhận, trong quý đầu năm, khi nhu cầu trong nước giảm nhưng nhu cầu thế giới và giá bán tăng, nhiều doanh nghiệp phân bón đã tranh thủ xuất khẩu nhằm đem lại lợi nhuận tăng mạnh. Theo đó, Đạm Phú Mỹ báo lợi nhuận ròng trong quý 1 đạt 2.114 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm trước tăng gấp 12,4 lần. Còn Đạm Cà Mau lãi 1.518 tỷ đồng, gấp 10 lần. DAP Vinachem (UPCoM: DDV) lãi 137 tỷ đồng, gấp 3,8 lần.

Chứng khoán KIS Việt Nam cho biết, tổng sản lượng tiêu thụ phân bón trong quý 1/2022 không đổi so với cùng kỳ năm trước nhưng sản lượng xuất khẩu đạt 510.000 tấn, tăng 47%. Tuy nhiên, từ quý 2, nhu cầu phân bón nội địa dự báo tăng cao cho vụ lúa hè thu tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, miền Trung và cây công nghiệp tại vùng Đông Nam Bộ, Tây Nguyên do mưa nhiều. Chính vì thế, các công ty phân bón sẽ khó lòng đẩy mạnh việc xuất khẩu do phải ưu tiên đáp ứng các nhu cầu trong nước. Cũng từ cuối quý III đến đầu quý IV, các công ty phân bón có thể hồi phục lại sản lượng xuất khẩu. Bên cạnh đó, tỷ suất lợi nhuận gộp trong toàn ngành phân bón đạt đỉnh mới trong quý 1/2022 tại mức 31,7%. Giá bán ure trong bình trong quý ghi nhận tăng 99% so với cùng kỳ năm trước nhưng giảm 2% so với quý trước. Tuy nhiên, giá gas đầu vào tăng 20% so với quý trước và có xu hướng tiếp tục tăng. Và với tốc độ tăng trưởng phi mã của giá nguyên liệu đầu vào do tình hình căng thẳng chính trị trên toàn cầu, tỷ suất lợi nhuận gộp của ngành phân bón có thể giảm trong các quý tiếp theo sau khi đã đạt đỉnh vào quý 1. Dù thế, Chứng khoán KIS Việt Nam vẫn cho rằng ngành phân bón hứa hẹn đạt được những kết quả tích cực trong quý 2 so với cùng kỳ năm 2021.