Tốc độ phục hồi nhanh gấp 3, 4 lần VN-Index, cổ phiếu phân bón có còn "cửa" tăng trong năm 2022?

Theo Nhịp sống kinh doanh, với diễn biến tích cực của hoạt động kinh doanh, giá cổ phiếu các doanh nghiệp ngành phân bón như DCM, DPM, DGC, BFC, DHB, PMB, LAS... đều bứt phá mạng trong năm 2021 và quý 1/2022, trước khi sụt giảm mạnh vào những tuần gần đây trong bối cảnh thị trường chung có nhiều diễn biến không thuận lợi.

Đặc biệt, trong 3 phiên giảm mạnh liên tiếp (ngày 12, 13 và 16/5), chỉ số VN-Index đã thủng mốc 1.200 điểm và lùi về vùng đáy ngắn hạn hơn 1 năm. Theo đó, một số cổ phiếu phân bón như DPM, DCM đã "ăn" ngay 3 cây sàn, trong khi đó DGC, BFC cũng không khá khẩm hơn là bao khi có 2 phiên giảm sàn liên tiếp.

Tuy nhiên, trong phiên VN-Index tăng mạnh 56,42 điểm (17/5) và hồi phục về 1.228,37 điểm, các cổ phiếu ngành phân bón cũng đồng loạt tăng trần, khởi đầu cho một tuần phục hồi ấn tượng. Khép lại tuần vừa qua, DPM đã chứng kiến mức tăng tới 20,5%, trong khi DCM, DGC, BFC, DHB,… cũng tăng lần lượt 24,9%, 18,3%, 15,7% và 13,3%, vượt xa mức phục hồi 5,87% của VN-Index.

Lợi nhuận "khủng" kéo giá cổ phiếu tăng ấn tượng

Có thể thấy, xét về yếu tố hỗ trợ giá, cổ phiếu phân bón là nhóm ngành tăng trưởng tốt với kết quả kinh doanh nổi bật nhờ hưởng lợi từ giá tăng cao. Theo Hiệp hội Phân bón Việt Nam cho biết, giá phân bón bắt đầu tăng phi mã kể từ năm 2020 đến này và đầy cũng là đợt tăng mạnh nhất trong vòng 50 năm qua.

Cụ thể, giá phân bón tăng chủ yếu do giá nguyên liệu đầu vào để sản xuất cũng như chi phí vận chuyển tăng cao. Đặc biệt, ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga - Ukraine và việc Trung Quốc hạn chế xuất khẩu phân bón nên nguồn cung trên thị trường thế giới khan hiếm, đẩy giá phân bón tăng vọt.

Trong bối cảnh đó, nhiều doanh nghiệp phân bón của Việt Nam đã tận dụng cơ hội để đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường như Campuchia, Malaysia, Philippines, Ấn Độ, Hàn Quốc... Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, trong 4 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu phân bón đã đạt khoảng 439 triệu USD, tăng 2,9 lần so với cùng kỳ năm trước.

Nhờ hưởng lợi từ giá bán tăng cao cùng hoạt động xuất khẩu thuận lợi, doanh thu và lợi nhuận của một số doanh nghiệp như Đạm Phú Mỹ (DPM), Đạm Cà Mau (DCM), DAP-Vinachem (DDV), Hóa chất Đức Giang (DGC) đều tăng trưởng bằng lần, hay như Phân bón và Hóa chất Dầu khí Tây Nam Bộ (PSW), Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao (LAS), Phân Đạm và Hóa Chất Hà Bắc (DHB),… cũng lãi lớn.

Theo đó, trong quý 1/2022, DPM ghi nhận doanh thu thuần đạt 5.829 tỷ đồng, cao gấp 3 lần so với quý 1/2021 và lợi nhuận sau thuế kỷ lục 2.126 tỷ đồng, gấp gần 12 lần so với cùng kỳ. Đặc biệt, trong quý 1, DPM đã trúng gói thầu xuất khẩu lớn và kịp xuất bán ngay trong tháng 1, ước tính thu về 1.000 – 1.100 tỷ đồng lợi nhuận. Mức lợi nhuận này vượt kế hoạch DPM đề ra cả năm 2022 là lãi sau thuế 945 tỷ đồng.

Tính trong 3 tháng đầu năm, DCM đạt doanh thu thuần 4.074 tỷ đồng, cao gấp 2 lần cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế kỷ lục với 1.515 tỷ đồng, gấp 10 lần cùng kỳ. Kết thúc quý 1, DCM đã hoàn thành 45% mục tiêu doanh thu cũng như vượt xa mục tiêu về lợi nhuận.

Ngoài ra, một số doanh nghiệp sản xuất phân bón khác cũng ghi nhận kết quả quý 1 khả quan như DGC đạt doanh thu thuần 3.634 tỷ đồng, tăng 86% so với cùng kỳ năm 2021 và lợi nhuận sau thuế đạt 1.506 tỷ đồng, gấp 5,2 lần so với cùng kỳ; DDV có lợi nhuận sau thuế đạt 136,5 tỷ đồng (gấp 3,8 lần so với cùng kỳ), DHB cũng ghi nhận lợi nhuận sau thuế cao nhất từ khi hoạt động (868 tỷ đồng),… 

Với kết quả kinh doanh tích cực, giá cổ phiếu ngành phân bón đều ghi nhận mức tăng ấn tượng trong năm 2021 và quý 1/2022. Cụ thể, như cổ phiếu DPM đã tăng 178% trong năm 2021, hơn 37% trong quý 1; trong khi cổ phiếu DCM tăng 174% trong năm 2021 và 14% trong quý 1, trước khi sụt giảm mạnh trong những tuần gần đây trước bối cảnh thị trường chung lao dốc.

Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận có thể chậm lại trong quý 2

Mặc dù lợi nhuận tăng trưởng mạnh trong quý 1, nhưng báo cáo mới đây của Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam lại cho rằng tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp phân bón có thể chậm lại.

KIS nhận định, tỷ suất lợi nhuận gộp toàn ngành đã đạt đỉnh mới trong quý 1/2022 tại mức 31,7%. Nếu giá phân bón có xu hướng giảm trong những tháng tiếp theo, cộng với tốc độ tăng phi mã của giá nguyên liệu do căng thẳng chính trị toàn cầu, tỷ suất LNG của ngành phân bón trong các quý tiếp theo có thể giảm sau khi đã đạt đỉnh trong quý 1. Mặc dù vậy, KIS vẫn đánh giá cao ngành phân bón với những kết quả hứa hẹn sẽ đạt được trong quý 2 này.

Tính riêng trong tháng 1/2022, sản lượng xuất khẩu đạt mức cao kỷ lục 370.000 tấn, kéo theo tổng sản lượng xuất khẩu cả quý lên đến 510.000 tấn, tương đương 44%/40% tổng sản lượng xuất khẩu trong 2020 và 2021.

Tuy nhiên, Chứng khoán KIS cho rằng, từ quý 2, nước ta bước vào vụ Hè - Thu, nhu cầu phân bón nội địa dự báo tăng cao, do đó các công ty phân bón khó lòng đẩy mạnh xuất khẩu do phải ưu tiên đáp ứng nhu cầu trong nước. Dù vậy, KIS cho rằng các công ty có thể phục hồi sản lượng xuất khẩu trong giai đoạn từ cuối quý 3 đến đầu quý 4/2022 khi vụ Hè - Thu bước vào giai đoạn thu hoạch.

Ngoài ra, KIS cũng lưu ý về tác động của việc áp thuế xuất khẩu 5% lên mặt hàng phân bón từ Bộ Tài Chính. Tuy nhiên, mức thuế 5% có thể không đáng kể đối với các đơn vị xuất khẩu, do các công ty này có thể đạt được một khoảng "hậu hĩnh" nhờ đơn giá xuất khẩu ở mức cao so với giá bán trong nước.

"Nếu không có đóng góp từ doanh thu xuất khẩu, cộng thêm tác động từ biên LNG thu hẹp, tốc độ tăng trưởng lợi nhuận ròng có thể giảm dần trong quý 2/2022 mặc dù kết quả vẫn khả quan so với cùng kỳ năm trước", KIS nhận định.