Thượng Hải bị phong toả ảnh hưởng lớn tới nền kinh tế thế giới

Theo VnEconomy, Trung Quốc hiện đang loay hoay kiểm soát đợt bùng phát dịch Covid-19 mới nhất tại Thượng Hải mặc dù đã thực hiện biện pháp phong toả kéo dài tới 17 ngày tại thành phố có 25 triệu dân này.

Toạ lạc tại vùng bờ biển phía Đông của Trung Quốc, Thượng Hải là một trong những thành phố lớn nhất và vô cùng thịnh vượng của quốc gia tỷ dân này, nơi đây được xem là một trong những đô thị lớn của thế giới.

Cùng với thành phố Côn Sơn, nơi đang chịu lệnh phong toả từ đầu tháng để chống dịch, Thượng Hải giữ một vị trí quan trọng đối với nền kinh tế thế giới.

Chính phủ Trung Quốc hiện vẫn chưa có dấu hiệu sẽ sớm dỡ bỏ lệnh phong toả do quốc gia này vẫn theo đuổi chiến lược chống dịch vô cùng khắt khe và nghiêm túc đó là "Zero Covid". Vì vậy, giới phân tích ngày càng lo lắng về thiệt hại mà lệnh phong toả tại Thượng Hải và những thành phố lớn khác gây nên cho nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới cũng như tác động đối với kinh tế toàn cầu.

Thượng Hải hiện đang trở thành tâm điểm trong đợt bùng phát dịch tại Trung Quốc, trong bối cảnh nhiều thành phố khác cũng bị phong toả. Nhà phân tích của Nomura cho biết có tới 45 thành phố Trung Quốc bị phong toả toàn bộ hoặc một phần, ảnh hưởng tới 1/4 dân số và khoảng 40% nền kinh tế của quốc gia này.

Hôm thứ Hai tuần này, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc cường đã đưa ra cảnh báo lần thứ 3 trong vòng một tuần về nguy cơ dịch bệnh ảnh hưởng lên nền kinh tế Trung Quốc.

Ảnh hưởng tới lĩnh vực và tài chính

Thượng Hải là thành phố có GDP lớn nhất Trung Quốc, đạt 4,32 nghìn tỷ Nhân dân tệ, tương đương 679 tỷ USD. Theo xếp hạng tỷ phú thế giới mà tạp chí Hồ Nhuận mới công bố mới đây, Thượng Hải là thành phố có số tỷ phú nhiều thứ nhì thế giới, với 121 người, xếp sau Bắc Kinh.

Bên cạnh đó, đối với những doanh nghiệp nước ngoài muốn gia nhập thị trường Trung Quốc thì Thượng Hải là một điểm đến hấp dẫn. Theo số liệu tính tới cuối năm 2021, có hơn 800 công ty đa quốc gia thành lập trụ sở khu vực hoặc trụ sở quốc gia tại Thượng Hải - theo chính quyền thành phố.

Trong số này có tới 121 công ty thuộc danh sách 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới Fortune Global 500, gồm Apple, Qualcomm, General Motors (GM), Pepsico, và Tyson Foods.

Hơn 70.000 công ty sở hữu nước ngoài có văn phòng tại Thượng Hải, Nhật Bản chiếm 24.000 trong số đó.

Ngoài ra, Thượng Hải còn là thị trường chứng khoán lớn thứ ba thế giới nếu tính theo tổng vốn hoá của các công ty niêm yết. Sở giao dịch chứng khoán Thượng Hải thành lập năm 1990, hiện có mức vốn hoá thị trường là 7,3 nghìn tỷ USD, chỉ sau New York và London. Giao dịch cổ phiếu ở Thượng Hải vẫn diễn ra trong thời gian bị phong toả, nhưng một số công ty môi giới đã yêu cầu nhân viên ăn ngủ và làm ngay tại bàn giao dịch nhằm duy trì hoạt động.

Những công ty niêm yết tại Thượng Hải đa số là những doanh nghiệp lớn, giữ vai trò chủ chốt trong nền kinh tế Trung Quốc. Trong số này có hãng rượu đắt giá nhất thế giới Kweichow Moutai và một số ông lớn ngân hàng và bảo hiểm như ICBC và China Life Insurance hay hãng dầu lửa quốc doanh khổng lồ PetroChina.

Sở Giao dịch chứng khoán Thượng Hải cũng là nơi đặt sàn giao dịch Star Market dành cho những cổ phiếu công nghệ. Sàn này được xem là "câu trả lời" của Trung đối với sàn Nasdaq của Mỹ.

Ảnh hưởng tới lĩnh vực thương mại và logistics

Theo số liệu thống kê chính thức năm 2021, thành phố Thượng Hải chiếm 3,8% tổng GDP của Trung Quốc, nhưng lại chiếm tới 10,4% tổng kim nghạch thương mại của Trung Quốc đối với thế giới.

Cảng container lớn nhất thế giới hiện nay là cảng Thượng Hải, năm ngoái cảng này là nơi trung chuyển số hàng hoá tương đương với 47 triệu container có kích thước 20 foot, lớn gấp 4 lần lượng hàng hoá đã đi qua cảng Los Angeles của Mỹ. Số hàng này chiếm tới 16,7% tổng lượng hàng hoá được vận chuyển bằng đường tàu container của Trung Quốc trong cả năm.

Thượng Hải cũng là một trung tâm hàng không của châu Á, hai sân bay Phố Đông và Hồng Kiều tại đây đã đưa đón 122 triệu lượt khách trong suốt năm 2019. Số liệu này đã đưa Thượng Hải thành trung tâm hàng không lớn thứ tư toàn cầu, chỉ đứng sau Tokyo, New York và London.

Tuy vậy, đợt bùng phát dịch Covid-19 lần này đã khiến tình trạng hoãn chuyến diễn ra liên tục ở các sân bay tại Thượng Hải, điều này dẫn tới chi phí vận tải hàng không tăng cao, làm gia tăng áp lực lên chuỗi cung ứng toàn cầu.

Cảng biển Thượng Hải hiện vẫn duy trì hoạt động nhưng theo số liệu ghi nhận cuối tháng 3 vừa qua cho thấy số tàu phải chờ để xếp dỡ hàng tăng cao lên mức kỷ lục. Truyền thông Trung Quốc đưa tin rằng nhiều xe tải không thể vận chuyển các container hàng hóa ra vào cảng do hạn chế từ việc đi lại.

Ảnh hưởng tới nghành sản xuất và công nghệ

Vùng Thượng Hải mở rộng (Greater Shanghai Area), bao gồm Côn Sơn - trung tâm sản xuất lớn của nhiều lĩnh vực như ô tô và linh kiện bán dẫn.

Được biết, hai hãng xe hàng đầu thế giới là Volkswagen và GM đều có nhà máy sản xuất ở Thượng Hải liên doanh với hãng sản xuất ô tô quốc doanh Trung Quốc SAIC Motor. Thượng Hải cũng là nơi đặt nhà máy gigafactory đầu tiên tại châu Á của hãng xe điện Mỹ Tesla. Vào tháng trước, Tesla đã giao hàng tới 65.000 xe sản xuất tại nhà máy ở Thượng Hải, tiếp tục giữ vị trí thương hiệu ô tô điện bán chạy nhất Trung Quốc.

Vào tháng 1 năm nay, hãng xe Mỹ Ford đã mở trung tâm thiết kế toàn cầu thứ 6 của mình tại Thượng Hải. Công ty sản xuất chip lớn nhất thế giới TSMC cũng có một nhà máy sản xuất tại Tùng Giang - ngoại ô Thượng Hải. Hai hãng chip lớn của Trung Quốc là SMIC và Hua Hong Semiconductor đều có nhà máy tại Phố Đông, khu vực phía Đông của Thượng Hải.

Một số hạn chế chống dịch Covid đã làm nhiều nhà máy tại Thượng Hải và Côn Sơn phải tạm dừng hoạt động, lo ngại về sự gián đoạn nguồn cung sẽ sớm diễn ra đối với nghành công nghiệp điện tử và ô tô.

Nhà máy của hãng xe Tesla và Volkswagen tại Thượng Hải đã dừng hoạt động trong mấy tuần này. Hãng xe điện nội địa Nio cũng phải cắt giảm nửa sản lượng do những gián đoạn liên quan tới Covid tại Thượng Hải và những thành phố khác của Trung Quốc.

Pegatron - nhà cung cấp chủ lực của hãng công nghệ Mỹ Apple, đã tạm dừng hoạt động tại nhà máy Thượng Hải và Côn Sơn cho tới khi có thông báo tiếp theo.

Hãng Unimicron Technology của Đài Loan - nhà cung cấp bản mạch in cho Apple và Eson Precision - công ty con của Foxxcon - nhà cung cấp cho cả Tesla và Apple đã tạm dừng hoạt động sản xuất tại những cơ sở ở Côn Sơn từ đầu tháng này.

Theo một báo cáo của Citigroup cho biết: "Với các mối liên doanh thương mại quan trọng của Thượng Hải với Đông Á, tình trạng này sẽ sớm tác động và lan rộng ra đối với những chuỗi cung ứng trong khu vực, chúng tôi cho rằng Hàn Quốc, Việt Nam, Đài Loan và Nhật Bản - ở một cấp độ nhẹ hơn cũng sẽ bị tác động trong lĩnh vực ô tô".