Theo Nhịp sống thị trường, trong 3 năm qua, có thể thấy, ngành bán lẻ toàn cầu đã phải đối mặt với những thách thức to lớn. Mặc dù điều kiện thị trường đã được cải thiện khi đại dịch suy thoái, nhưng năm 2023 lại đang hình thành một năm khó khăn nữa do nền kinh tế toàn cầu suy thoái, lãi suất cao và áp lực lạm phát. Đặc biệt, sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử đang đặt ra câu hỏi liệu xu hướng này có gây ảnh hưởng đến sự phục hồi của thị trường bán lẻ cho thuê.
Mới đây, trong báo cáo về Thị trường Bán lẻ châu Á - Thái Bình Dương (APAC Pacific Retail -Savills Research), các chuyên gia đã chỉ ra rằng, một thay đổi quan trọng của lĩnh vực bán lẻ nổi bật trong thời đại dịch là sự trỗi dậy của thương mại điện tử. Đặc biệt là các gian hàng trực tuyến vốn đã trở nên thiết yếu trong thời gian đóng cửa.
Cụ thể, hiện nay, Trung Quốc và Hàn Quốc là hai quốc gia tự hào có tỷ lệ hoạt động thương mại điện tử cao nhất thế giới vào năm 2022 (ở mức 27%), mức này cao hơn nhiều so với trung bình toàn cầu là 22%.
Trong khi đó, các thị trường ở giai đoạn khởi đầu như khu vực ASEAN đang trên đà số hóa nhanh chóng, được thúc đẩy bởi dân số trẻ cùng khả năng áp dụng công nghệ nhanh chóng. Dự báo, khu vực này sẽ có mức tăng trưởng nhanh nhất trên toàn cầu, với tỷ lệ thâm nhập tăng vọt từ 21 - 28% trong khoảng thời gian từ 2022 - 2026, phản ánh qua tốc độ CAGR (tốc độ tăng trưởng kép hàng năm) ở mức 17% trong giai đoạn này.
Dự báo đến năm 2026, thương mại điện tử sẽ đóng góp tới 29% doanh số bán lẻ của châu Á và 26% đối với khu vực ASEAN.
Statista cho biết, doanh thu trên thị trường Việt Nam dự kiến đạt 12,10 tỷ USD vào năm 2023. Giai đoạn 2023 - 2027, dự kiến doanh thu sẽ có tốc độ tăng trưởng hàng năm là 12,38% với giá trị thị trường dự kiến là 19,30 tỷ USD vào năm 2027.
Tuy nhiên, tỷ lệ phân phối của các nhà bán lẻ giữa kênh bán lẻ vật lý và trực tuyến tại Việt Nam có sự chênh lệch rõ rệt. Cụ thể, từ giai đoạn 2017 - 2023, tỷ lệ phân phối trên kênh bán lẻ trực tuyến đã nâng từ 2,7% lên 7,1%. Nhưng từ nay đến năm 2027, tỷ lệ này dự kiến sẽ tăng nhẹ lên mức 8,7%.
Bà Trần Phạm Phương Quyên, Quản lý Bộ phận Cho thuê Bán lẻ Savills Việt Nam cũng đã có những phân tích về xu hướng này. Cụ thể, các nhà bán lẻ đều khẳng định bán hàng trực tuyến chỉ chiếm một phần nhỏ trong kết quả phân phối sản phẩm của họ. Hoạt động chính mà những thương hiệu áp dụng trên kênh thương mại điện tử là quảng cáo, kích cầu với những khách hàng nhạy cảm về giá thành, thu hút sự quan tâm của khách hàng về thương hiệu và đến cửa hàng vật lý để trải nghiệm sản phẩm.
Theo đó, các nền tảng phân phối online hiện đang được sử dụng một dịch vụ cộng thêm như để tích lũy điểm thưởng, tạo ra sự trung thành của khách hàng, chạy các chiến dịch quảng cáo nhằm tăng nhận diện thương hiệu trong bối cảnh làn sóng thương mại điện tử bùng nổ và các ngày giảm giá online chung. Nhiều thương hiệu thời trang cho biết, tỷ lệ doanh số từ kênh trực tuyến chỉ chiếm 3-5%.
Bà Quyên cho biết, từ nay đến cuối năm, Việt Nam sẽ đón thêm hàng loạt dự án trung tâm thương mại mới với quy mô lớn tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh có thể kể đến như Lotte Mall West Lake Ha Noi, Thiso Retail Phan Huy Ích, Hùng Vương Plaza mở lại. Bên cạnh đó, một vài khối đế bán lẻ tại các cụm dân cư đang trong quá trình gấp rút chào thuê dự án, dự kiến cũng sẽ khai trương vào cuối năm nay hoặc quý 1/2024, tùy vào tiến độ khách thuê sắp xếp lộ trình thi công và triển khai nhân sự.
Mặc dù bối cảnh kinh tế nói chung có phần ảm đạm, nhưng bà Quyên cho rằng không tác động nhiều đến tình hình hoạt động của thị trường. Các nhà bán lẻ cũng như chủ đầu tư đều đang nỗ lực để chuẩn bị đón mùa mua sắm cao điểm cuối năm. Thêm vào đó, hàng loạt thương hiệu mới cũng đang tức tốc chuẩn bị những bước cuối cùng để khai trương cửa hàng đầu tiên tại Việt Nam.
Bà Quyên cho hay, ngoài các nhóm ngành chính có thể thấy như thời trang, đồ thể thao, nội thất, giày dép, túi xách và phụ kiện,... thì một số thương hiệu F&B nước ngoài cũng đang trong quá trình tìm kiếm mặt bằng đắc địa tại cả hai thành phố lớn Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh để mở cửa.
Ông Simon Smith, Trưởng Bộ phận Nghiên cứu và Tư vấn Savills APAC cho rằng, trong bức tranh lớn, thị trường châu Á - Thái Bình Dương nổi lên là một điểm tương đối sáng trên toàn cầu, dù tốc độ tăng trưởng vẫn đang ở mức vừa phải. Bất chấp các điều kiện kinh tế vĩ mô khác nhau, hầu hết thị trường bán lẻ ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương đều đã chạm đáy và đang có xu hướng đi lên.
Vị chuyên gia nhận định, nguồn cung mới trung tâm mua sắm cao cấp ở Châu Á - Thái Bình Dương trên 12 thị trường được đơn vị này theo dõi dự kiến sẽ đạt 9,5 triệu mét vuông từ năm 2023 đến năm 2025. Ngược lại, tại các thị trường trọng điểm như Đài Bắc, Bangkok, TP. Hồ Chí Minh và Manila đang phải đối mặt với nguồn cung hạn chế, mặt bằng trống khan hiếm và các chương trình hỗ trợ giá thuê. Đa số các thị trường trung tâm mua sắm cao cấp tại Châu Á - Thái Bình Dương sẽ có mức giá thuê tăng từ 0 đến 5% trong năm 2023, nổi bật trong đó phải kể đến đặc khu hành chính Hong Kong và TP. Hồ Chí Minh với tiềm năng tăng giá khoảng 10%.
