Sau khi Trung Quốc mở cửa, nhóm dịch vụ du lịch khách sạn, hàng không kỳ vọng sẽ “hồi sinh”: Câu chuyện có thực sự màu hồng?

Trong phiên 9/3, thị trường chứng khoán cổ phiếu hàng không, dịch vụ du lịch đã đồng loạt đi lên và đã hỗ trợ đắc lực cho thị trường chung. 

Có nhiều mã bao gồm HVN của Vietnam Airlines, AST của Taseco Airs, VTD của Du lịch Vietourist, OCH của One Capital Hospitality, NVT của Bất động sản Du lịch Ninh Vân Bay, DAH của Khách sạn Đông Á,… đã tăng kịch trần.

Trong khi đó thì cổ phiếu VJC của Vietjet, SGN của Phục vụ mặt đất Sài Gòn, ACV của Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam và SAS của Dịch vụ Hàng không Tân Sơn Nhất cũng đã mang đến sắc xanh.

Cũng theo đó, cổ phiếu hàng không và du lịch bứt phá sau thông tin Chính phủ Trung Quốc đã quyết định đưa Việt Nam vào danh sách thí điểm mở cửa du lịch theo đoàn đợt 2 (từ ngày 15/3/2023). 

Sau khi Việt Nam mở cửa, nhóm hàng không đã giảm lỗ

Ghi nhận cho thấy, trước dịch bệnh COVID-19, Trung Quốc chính là thị trường khách nước ngoài lớn nhất của ngành hàng không và du lịch Việt Nam. Trong năm 2022, có nhiều quốc gia đã dần mở cửa sau thời gian hơn hai năm dịch bệnh nhưng đất nước này vẫn đang kiên trì với chính sách Zero COVID cho đến tháng 1/2023. 

Và việc thị trường 1,4 tỷ dân nối lại hoạt động du lịch với Việt Nam chính là tin vui cho các hãng hàng không cũng như doanh nghiệp lữ hành sau thời gian ba năm khốn khó vì dịch bệnh. Trong năm 2022, mặc dù doanh thu cũng đã cải thiện khi mà nhu cầu di chuyển của người dân đã phục hồi, tuy nhiên các hãng bay ở trong nước vẫn đang phải chịu lỗ. 

Công ty Cổ phần Hàng không Vietjet (mã chứng khoán: VJC) cũng có lãi sau thuế lần lượt là 69 tỷ đồng và 80 tỷ đồng sau thời gian hai năm 2020 - 2021 nhờ vào hoạt động tài chính bù lỗ cho hoạt động vận tải hàng không cốt lõi. Bước sang năm 2022, doanh thu tài chính giảm đi trong khi chi phí tài chính tăng vọt, Vietjet lần đầu tiên đã báo lỗ sau thuế 2.171 tỷ đồng.

Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines - Mã chứng khoán: HVN) đã thua lỗ 12 quý liên tiếp và lỗ lũy kế 34.200 tỷ đồng tính đến hết năm 2022, mức này vượt xa vốn điều lệ thực góp với vốn chủ sở hữu âm 10.200 tỷ đồng. Cổ phiếu HVN có nguy cơ bị hủy niêm yết sau khi mà Vietnam Airlines công bố báo cáo tài chính kiểm toán vào năm 2022.

Cũng theo thông tin ở đại hội cổ đông bất thường của Tập đoàn FLC ngày 4/3, FLC đã phải trích lập dự phòng 3.642 tỷ đồng dành cho khoản đầu tư 21,7% vốn ở  Bamboo Airways năm 2022. Như thế, tổng số lỗ của hãng hàng không ở trong năm ngoái lên đến khoảng 16.800 tỷ đồng.

Mặc dù không công bố kết quả kinh doanh năm 2022, Vietravel Airlines cũng đang đề xuất lộ trình tăng vốn đầu tư dự án hàng không từ 1.300 tỷ đồng hiện tại lên mức 7.642 tỷ đồng vào năm 2025, nghĩa là gấp 5,8 lần. Đại diện của Vietravel Airlines cho biết, đề xuất trên với mục đích đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển của hãng, trong đó chủ yếu là giúp tăng quy mô đội tàu bay. Một khi đã sở hữu đội tàu bay đủ lớn thì công ty mới có thể có lãi. 

Và trong trường hợp thị trường hồi phục và kinh doanh có lãi, Vietravel Airlines đã ước tính sẽ có khoảng 2.200 tỷ đồng lợi nhuận lũy kế chưa phân phối vào năm 2030. 

Hiện tại, Công ty Cổ phần Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel - Mã: VTR) đã sở hữu 43,92% vốn điều lệ của Vietravel Airlines.

Nhóm dịch vụ du lịch khách sạn, hàng không “hồi sinh”

Ở chiều hướng ngược lại, cùng với sự phục hồi của du lịch trong cũng như ngoài nước, khi mà các hãng hàng không được cất cánh trở lại thì nhóm dịch vụ hàng không hưởng lợi khi đồng loạt báo lãi tăng trưởng mạnh. 

Trong năm 2022, Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam - CTCP (Mã chứng khoán: ACV) cho biết, doanh nghiệp đang quản lý 22 sân bay ở trên cả nước có một năm ghi nhận kết quả kinh doanh ấn tượng với mức doanh thu thuần là 13.834 tỷ đồng, so với năm trước gấp 2,9 lần nhờ thị trường hàng không dần bình phục.

Cũng theo đó, doanh thu tăng chủ yếu là nhờ vào sản lượng vận tải hành khách. Vận tải hàng hóa cũng đã có những đóng góp nhất định khi mà liên tục giữ được đà tăng trưởng ổn định sau dịch bệnh COVID-19. 

Ngoài ra, nhờ khoản lãi chênh lệch tỷ giá đánh giá cuối kỳ (2.352 tỷ đồng) đã giúp cho doanh thu hoạt động tài chính lên mức 4.120 tỷ đồng, so với năm 2021 tăng 27%. Song song với đó, chi phí tài chính cũng ghi nhận giảm 56% bởi không phải ghi nhận trích lập dự phòng và điều chỉnh khoản đầu tư cho nên trong năm 2022 doanh nghiệp đã báo lãi sau thuế là 7.127 tỷ đồng, so với năm 2021 gấp 9 lần.

Đứng đầu về tốc độ tăng trưởng lợi nhuận ở trong nhóm dịch vụ hàng không đó là Công ty Cổ phần Dịch vụ Hàng không Sân bay Tân Sơn Nhất (Sasco - Mã chứng khoán: SAS). Năm 2022, công ty của ông Johnathan Hạnh Nguyễn ghi nhận lãi sau thuế 210 tỷ đồng, so với mức thấp năm 2021 gấp 70 lần. 

Phía công ty giải trình, lợi nhuận trong năm 2022 đã tăng cao bởi hoạt động kinh doanh ở nhà ga Tân Sơn Nhất đã dần phục hồi, so với cùng kỳ năm trước thì sản lượng hành khách đi và đến ở nhà ga quốc nội và quốc tế đều tăng trưởng mạnh. 

Cũng tương tự, bức tranh của nhóm dịch vụ lưu trú, khách sạn và du lịch cũng đã mang đến gam màu sáng hơn trong năm 2021. 

Năm 2022, Công ty Cổ phần Du lịch và Tiếp thị Giao thông Vận tải Việt Nam (Vietravel - Mã chứng khoán: VTR) cũng đã ghi nhận doanh thu thuần gần 3.814 tỷ đồng, so với cùng kỳ gấp 4,8 lần. Công ty cũng lãi sau thuế 122 tỷ đồng, trong khi đó năm 2021 lỗ 257 tỷ đồng. 

Thời điểm trước đó, căn cứ kết quả báo cáo tài chính soát xét bán niên năm 2022, cổ phiếu VTR đã bị đưa vào diện hạn chế giao dịch trên UPCoM bởi vì âm vốn chủ sở hữu tính từ ngày 13/9/2022. Cùng với thành quả năm 2022, đơn vị du lịch lữ hành này có thể sẽ thoát khỏi án bị hạn chế giao dịch sau khi có báo cáo kiểm toán năm 2022. 

Sau khi Trung Quốc mở cửa, nhóm hàng không du lịch kỳ vọng được hưởng lợi: Liệu câu chuyện có thực sự màu hồng?

Số liệu năm 2019 cho thấy, thời điểm chưa xảy ra dịch bệnh COVID-19, Việt Nam đón đến 5,8 triệu du khách Trung Quốc, ghi nhận chiếm ⅓ tổng số khách du lịch quốc tế đến Việt Nam. Số khách này cũng đã mang đến doanh thu hơn 5 tỷ USD dành cho các doanh nghiệp du lịch Việt Nam, chưa tính doanh thu vé máy bay và lệ phí sân bay, bán hàng cho khách du lịch Trung Quốc. 

Chính vì thế, với việc Chính phủ Trung Quốc cũng đã quyết định đưa Việt Nam vào danh sách thí điểm mở cửa du lịch theo đoàn đợt 2 từ ngày 15/3 cũng sẽ thông tin tích cực dành cho nhóm các công ty hàng không, dịch vụ lưu trú, du lịch. 

Thực tế cho thấy, tháng 12/2022, đất nước tỷ dân này cũng đã cho phép các hãng hàng không Việt Nam khai thác các đường bay thường lệ đến/đi với tần suất là 15 chuyến/tuần thay vì là 2 chuyến/tuần. Và ngay khi Trung Quốc có động thái mở cửa thì các hãng hàng không như Vietnam Airlines, Bamboo Airway, Vietjet cũng đã nhanh chóng triển khai lại những đường bay đến Trung Quốc.

Chứng khoán VNDirect cũng kỳ vọng với tần suất các chuyến bay quốc tế giữa Việt Nam - Trung Quốc sẽ có thể phục hồi trong thời gian sắp tới, ước tính lượng khách quốc tế đi/đến của thị trường thì đất nước này cũng sẽ hồi phục về mức lần lượt là 20%, 40%, 60% và 80% so với thời điểm trước đại dịch trong các quý của năm 2023. Trong khi đó, thời điểm lượng khách quốc tế Trung Quốc đã phục hồi mạnh cũng sẽ rơi vào thời điểm quý 2 và quý 3/2023. 

Các chuyên gia cho biết, dù Trung Quốc đã mở cửa với du lịch Việt Nam nhưng đây chỉ là mở cửa theo đoàn, đón khách charter chứ không phải mở cửa hoàn toàn cho nên sẽ chỉ có những doanh nghiệp đón khách đoàn được hưởng lợi.

Thứ hai đó chính là bởi vì Trung Quốc đã thí điểm đợt 1 mở cửa cho 20 quốc gia, vậy nên nhu cầu đi lại du lịch của người dân bị nén lại trong hai năm COVID-19 đã một phần được giải tỏa. Việt Nam cũng nằm trong nhóm thí điểm đợt 1 cho nên không được hưởng lợi từ các quốc gia lân cận được mở cửa đợt 1. 

Báo cáo từ Ngân hàng HSBC cho thấy, Việt Nam có thể đón từ 3 - 4,5 triệu lượt khách Trung Quốc trong năm 2023, mức này tương đương với khả năng phục hồi 50 - 80% so với thời điểm trước đại dịch.

Và chỉ tính riêng trong tháng 2/2023, Việt Nam đã đón khoảng  933.000 lượt khách nước ngoài - đây chính là mức cao nhất kể từ đầu dịch COVID-19 đến hiện tại. Và trong tổng số khách du lịch nước ngoài, lượng khách đến từ Trung Quốc đại lục ghi nhận là 55.000 lượt ở trong bối cảnh Chính phủ nước này vẫn đang dừng các hoạt động du lịch theo đoàn tới Việt Nam.

Và theo số liệu công bố, người tiêu dùng Trung Quốc đã tích lũy tiền bạc trong suốt giai đoạn phong tỏa, tuy nhiên niềm tin của họ hiện tại đang ở mức thấp. Trong khi nhóm người giàu đang mạnh tay mở hầu bao, nhiều người vẫn đang lựa chọn tiết kiệm thay vì chi tiêu. 

Khảo sát của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc cho thấy, xu hướng tiết kiệm của người dân này đã đạt mức cao kỷ lục trong năm 2022, đạt mức 17.840 tỷ nhân dân tệ (khoảng 2.600 tỷ USD), so với năm 2021 cao hơn 80% .

Nhà kinh tế trưởng về châu Á tại HSBC - ông Frederic Neumann nhận xét: “Trung Quốc sẽ có sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ, nhưng tác động lan tỏa tới phần còn lại của thế giới lần này sẽ ít hơn do chính bản chất của sự phục hồi đó”. Cũng theo ông Chen Xin, chuyên gia đến từ UBS Securities thì khả năng du lịch nước ngoài của Trung Quốc có thể sẽ chỉ tăng lên cho đến khi kỳ nghỉ lễ tiếp theo vào đầu tháng 4.  

Cũng vào thời điểm đó, việc xin cấp visa sẽ có nhiều thời gian để xử lý hơn so với thời điểm hiện tại. Đồng thời số lượng chuyến bay quốc tế có thể phục hồi lên 50% hoặc là 60% so với mức của năm 2019. Ông Chen cũng có nhận định thêm rằng, một số biện pháp kiểm soát dịch với du khách Trung Quốc như yêu cầu test trước chuyến bay khi đến du lịch một số quốc gia có thể sẽ được nới lỏng trong thời gian vài tháng tới.