Để điện gió ngoài khơi Việt Nam "cất cánh" cần phải làm gì?

Theo đó, Tập đoàn Ørsted cùng Tập đoàn T&T đang trong quá trình xây dựng phát triển danh mục dự án hàng chục GW điện gió ở ngoài khơi ở Bình Thuận, Ninh Thuận, Thái Bình, TP. Hải Phòng. Những dự án này hoàn thành có thể mang đến 5,5 tỷ USD vốn đầu tư của nước ngoài và thị trường Việt Nam đã tạo ra khoảng 25.000 việc làm chất lượng cao.

Đây là nội dung được Giám đốc quốc gia Tập đoàn Ørsted tại Việt Nam - ông Sebastian Hald Buhl thông tin ở Hội nghị Thủ tướng Chính Phủ với doanh nghiệp đầu tư nước ngoài với chủ đề "Vượt qua thử thách, nắm bắt cơ hội, hợp tác phát triển" vào sáng ngày 17/9.

Sở hữu tiềm năng to lớn nhưng chưa được khai thác

Ørsted - đây là Tập đoàn năng lượng của Chính phủ Đan Mạch và là nhà phát triển điện gió ngoài khơi hàng đầu trên thế giới với hơn 30 năm kinh nghiệm trong việc phát triển, xây dựng cũng như vận hành các trang trại điện gió ngoài khơi ở trên toàn cầu. 

Và kể từ khi xây dựng trang trại điện gió ngoài khơi đầu tiên ở trên thế giới vào năm 1991 ở Đan Mạch thì Tập đoàn đã đi tiên phong khai mở cũng như phát triển các thị trường mới ở Châu Âu, Châu Á, Châu Mỹ. Hiện tại thì tập đoàn đang nắm giữ 25% tổng công suất điện gió ngoài khơi trên toàn cầu. 

Ông Sebastian Hald Buhl cho biết: “Đối với Việt Nam, thời điểm này phần lớn mọi người đều nhìn thấy và hiểu về những tiềm năng to lớn của ngành công nghiệp điện gió ngoài khơi". Hơn thế, ông Sebastian Hald Buhl cũng cho biết đây chính là nguồn tài nguyên thiên nhiên chưa được khai thác và nó cũng giống như tài nguyên dầu khí có thể mang đến nguồn lợi kinh tế đáng kể đồng thời cũng giúp cung cấp lượng điện năng nội địa tin cậy từ đó đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ của Việt Nam. 

Vị giám đốc của Tập đoàn Ørsted cũng cho rằng, hiện tại toàn cầu đang trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng với mức giá các loại nguyên liệu như than, dầu và khí tăng phi mã. Đây không phải là cuộc khủng hoảng năng lượng hóa thạch đầu tiên trên thế giới trải qua và chắc chắn không phải là lần cuối cùng. Chính vì thế mà điện gió ngoài khơi lúc này sẽ là một trong những giải pháp giúp đa dạng hóa hệ thống năng lượng  về chi phí một cách hiệu quả. 

Ông Sebastian Hald Buhl lấy ví dụ rằng, Tập đoàn Ørsted đã có thể hạn chi phí sản xuất các dự án của mình ở Đài Loan (Trung Quốc) khoảng 60% trong thời gian 6 năm. Trong khi đó thì các dự báo dài hạn về giá thành của các nhà máy điện than và khí chỉ cho thấy xuống hướng tiếp tục tăng. 

Có thể thấy, điện gió ngoài khơi còn là nguồn điện đáng tin cậy. Đường sản xuất của một trang trại điện gió ngoài khơi là tiệm cận khá gần với các nhà máy nhiệt điện. Ví dụ quốc đảo điển hình như Vương quốc Anh - họ đã tăng gấp 3 lần tỷ lệ công suất điện gió ngoài khơi trong thời gian 5 năm qua đồng thời cũng tăng đáng kể an ninh năng lượng. 

Đặc biệt, Tập đoàn Ørsted cũng hợp tác với một trong những Tập đoàn kinh tế hàng đầu tại Việt Nam - T&T và đang cùng nhau xây dựng phát triển danh mục dự án hàng chục GW điện gió ngoài khơi ở các tỉnh như Bình Thuận, Ninh Thuận, Thái Bình, TP. Hải Phòng. Các dự án này cũng có thể đưa vào hoạt động 2GW điện gió đầu tiên trước năm 2030. 

Ông Sebastian Hald Buhl nhìn nhận cũng như hy vọng tập đoàn sẽ xây dựng được các dự án khác phù hợp với các mục tiêu công suất đã đề ra ở trong dự thảo mới nhất của Quy hoạch điện VIII dành cho các năm 2035, 2040 và 2045. Ông Sebastian Hald Buhl nhấn mạnh: “Chúng tôi ước tính rằng mục tiêu này có thể mang đến 5,5 tỷ USD đầu tư trực tiếp vào thị trường Việt Nam và tạo ra khoảng 25.000 việc làm chất lượng cao". 

Cần làm gì để điện gió ngoài khơi "cất cánh"?

Ông Sebastian Hald Buhl cho biết, cùng với tầm nhìn dài hạn này thì năm 2021, Tập đoàn Ørsted đã chú trọng phát triển đội ngũ quản lý chuỗi cung ứng từ Việt Nam từ đó giúp cho Tập đoàn có thể xây dựng và duy trì được quan hệ hợp tác bền vững cũng như nghiêm túc với các nhà cung ứng. Họ cũng có thể cung cấp các cấu phần quan trọng giúp cho Tập đoàn có thể xây dựng được các hệ thống nhà máy điện gió. 

Và nếu như Việt Nam muốn vươn đến các thị trường chất lượng cao hàng tỷ USD thì chúng ta cũng cần phải bắt đầu triển khai các dự án ngay lúc này. Trong đó sẽ có 4 vấn đề có thể giúp cho công nghiệp điện gió ngoài khơi của Việt Nam cất cánh thành công. 

Chi tiết, đầu tiên là Việt Nam cà phải nhanh chóng xét duyệt cũng như cấp giấy phép khảo sát biển để cho các công việc phát triển dự án chính được khởi động. 

Thứ hai chính là cần phải áp dụng một cơ chế cạnh tranh chuyển tiếp trong giai đoạn này để có thể khởi động thị trường đồng thời cũng giúp cho Chính Phủ có thời gian để xây dựng cũng như thiết kế một cơ chế đấu thầu hiệu quả nhằm áp dụng các mục tiêu lớn hơn vào năm 2035. 

Thứ ba chính là hợp đồng mua bán điện điều chỉnh sẽ thu hút cũng như huy động nguồn vốn và giảm giá thành của điện gió ngoài khơi. Và một số cải thiện chính của hợp đồng mua bán điện ví dụ như điều khoản về bồi thường cắt giảm công suất cũng sẽ giúp giảm chi phí đáng kể cho điện gió ngoài khơi đối với người tiêu dùng cuối cùng ở Việt Nam. 

Cuối cùng chính là Việt Nam cần phải gấp rút đẩy nhanh tiến độ phát triển thị trường nếu như muốn đạt được mục tiêu công suất điện gió ngoài khơi vào năm 2030 bởi vì thời gian đến đó thực sự không còn nhiều và trong khi các dự án điện gió ngoài khơi sẽ cần từ 6 - 8 năm để có thể phát triển và hoàn thành. 

Cùng với một khung pháp lý hiệu quả, kịp thời thời không có gì phải nghi ngờ về khả năng Việt Nam sẽ đạt được những gì mà ngành công nghiệp điện gió ngoài khơi mà các thị trường đã phát triển chín muồi đạt được. 

Vào hồi tháng 7, Tập đoàn Ørsted vừa được Chính Phủ Anh trao hợp đồng phát triển dự án điện gió ngoài khơi với công suất là 2,85 GW có quy mô gấp đôi công suất của nhà máy điện hạt nhân lớn nhất hiện nay ở Anh. Và giá của đại dự án này là khoảng 60 $/MWh - đây chính là mức giá còn thấp hơn mức mà Việt Nam đang chi trả cho nhiệt điện hiện nay. 

Ông Sebastian Hald Buhl khẳng định: "Tập đoàn Ørsted đã sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam đánh thức cũng như khai thác tiềm năng điện gió ngoài khơi của mình. Và chúng tôi cũng mong muốn được đồng hành cùng Chính phủ Việt Nam và các nhà cung cấp nội địa trên con đường hướng tới mục tiêu này".