Meey Land
Fiin Ratings: NIM các ngân hàng đã chạm mức cao nhất trong quý 3/2022, khó có thể cải thiện trong năm 2023
BÀI LIÊN QUAN
Tình hình thưởng Tết của doanh nghiệp bất động sản, ngân hàng, chứng khoán như thế nào?Người mua bất động sản bị áp lực tài chính, cố “gồng” lãi vay ngân hàngChủ tịch HoREA: Quy định "bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai" hầu như chỉ "làm lợi" cho ngân hàng thương mạiTheo dự báo của các chuyên gia phân tích đến từ Fiin Ratings, lợi nhuận sau thuế của các ngân hàng trong năm 2022 sẽ tăng 33,3% so với năm trước. Đồng thời, đây là mức tăng trưởng đã nằm trong kế hoạch. Đến năm 2023, tăng trưởng lợi nhuận ngân hàng dự kiến so với năm trước sẽ thấp hơn đáng kể vì chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố.
Đáng chú ý, Vietcombank - quán quân lợi nhuận ngân hàng hiện tại, cũng đặt ra mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận năm 2023 ở mức khiêm tốn, chỉ tăng 12% và tương đương với 1/3 tốc độ tăng trưởng năm 2022.
Các ngân hàng sẽ phải đối mặt với 5 vấn đề chính
Trong bối cảnh vĩ mô không quá khả quan, Fiin Ratings đã chỉ ra 5 vấn đề mà ngành ngân hàng sẽ phải đối mặt trong năm 2023.
Vấn đề thứ nhất đến từ việc mặt bằng lãi suất vẫn đang ở mức cao, đặc biệt là huy động tiền gửi. Điều này đã tạo áp lực lên việc duy trì NIM như mức hiện tại. Mặt bằng lãi suất cao còn thể hiện ở lợi tức, lãi suất trái phiếu chính phủ hiện nay cũng đã tăng gần 80-100 điểm cơ bản, tạo áp lực lên thu nhập từ hoạt động đầu tư.
Vấn đề thứ hai là thu nhập hoạt động dịch vụ phi tín dụng, chủ yếu là việc bán chéo bảo hiểm. Những hoạt động này dù đã ghi nhận mức tăng trưởng mạnh, chiếm đến khoảng 18,6% tổng thu nhập nhưng thời điểm hiện tại đã không còn dồi dào giống như mấy năm trước.
Vấn đề thứ ba chính là áp lực về việc đẩy mạnh cho vay. Thời điểm hiện tại, thị trường bất động sản đang chiếm khoảng 20% tổng tín dụng. Thị trường này đang gặp nhiều khó khăn, thanh khoản chung của nền kinh tế cũng đang bị tắc nghẽn trong lĩnh vực bất động sản. Năm 2022, tăng trưởng tín dụng tăng 14,5% và thấp hơn so với hạn mức cho phép khi chỉ tăng 16%.
Vấn đề thứ tư là chi phí dự phòng rủi ro tín dụng đang tăng lên đáng kể do nhiều khoản vay với bất động sản nhiều khả năng sẽ trở thành nợ xấu nếu như tín dụng vào lĩnh vực này tiếp tục bị thắt chặt trong thời gian tới.
Vấn đề thứ năm đến từ trái phiếu doanh nghiệp phi ngân hàng hiện đang chiếm một tỷ trọng không quá lớn, chỉ khoảng 7,6% trong tổng dư nợ tín dụng trong hệ thống ngân hàng tính đến thời điểm cuối tháng 10/2022. Đáng chú ý, chỉ riêng trái phiếu bất động sản đã chiếm đến 3,8%. Tuy nhiên, do môi trường lãi suất cao cùng với việc nhiều dự án gặp khó khăn về vấn đề pháp lý nên triển vọng ngành bất động sản thời điểm hiện tại vẫn chưa được tích cực. Yếu tố này khiến nợ xấu chéo sang tín dụng ngân hàng tăng lên trong bối cảnh có nhiều doanh nghiệp đã vi phạm nghĩa vụ nợ trái phiếu.
Lãi suất đầu vào tăng cao, NIM 2023 khó có thể cải thiện
Theo số liệu thống kê của Fiin Ratings, NIM của các ngân hàng đã chạm đến mức cao nhất kể từ sau khi Covid-19 xuất hiện và đạt 3,83% trong quý 3/2022, so với quý trước đó đã tăng 0,11 điểm %.
Tại nhóm ngân hàng có tỷ lệ trái phiếu doanh nghiệp trên tổng dư nợ tín dụng ở mức thấp như Vietcombank, VietinBank, ACB và Sacombank, NIM đã được cải thiện mạnh mẽ. Tuy nhiên, NIM lại yếu đi với những nhóm có tỷ lệ trái phiếu doanh nghiệp trên dư nợ tín dụng và/hoặc tỷ trọng cho vay bất động sản ở mức tương đối cao như Techcombank, HDBank, MB và TPBank.
Riêng đối với ngân hàng Sacombank, NIM trong quý 3/2022 đã tăng 2,31 điểm % so với quý trước nhờ việc hoàn thành trích lập dự phòng cho một số khoản phải thu tồn đọng. Fiin Ratings cũng nhấn mạnh một điểm đáng chú ý khác, đó là để có thể cải thiện NIM hoặc hạn chế NIM suy giảm, hầu hết các ngân hàng đã nỗ lực kiểm soát chi phí vốn thông qua việc nâng tỷ lệ dư nợ cho vay và huy động.
Tính đến thời điểm cuối quý 3 năm 2022, tỷ lệ LDR thuần của 27 ngân hàng niêm yết đang ở mức 106%, ghi nhận mức tăng mạnh so với mức bình quân 95% trước đó. Chính vì thế, chi phí vốn tăng thấp, thậm chí còn thấp hơn rất nhiều so với mức tăng về lãi suất cho vay cũng như lãi suất huy động. Theo các chuyên gia phân tích, thực tế đây cũng chỉ là báo cáo cho thấy xu hướng giảm của NIM trong các quý tới, đặc biệt đối với những ngân hàng vay mượn nhiều trên thị trường liên ngân hàng như Techcombank, TPBank, VPBank, MSB và HDBank.
Do không còn dư địa để nâng LDR nên chi phí vốn dự kiến sẽ tăng lên mạnh mẽ. Nguyên nhân bởi, tỷ lệ LDR đã chạm đến giới hạn được phép khi huy động tăng đã thấp hơn đáng kể so với tăng trưởng tín dụng và lãi suất huy động gần đây tăng mạnh, rơi vào khoảng 5 điểm % so với nửa đầu năm do hệ lụy từ động thái tăng lãi suất nhanh cùng với biên độ mạnh của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
