Ai được đứng tên sổ đỏ khi mua chung đất?

Bà Chuyên lên kế hoạch cùng 2 người bạn mua chung đất có diện tích 300m2 tại Hà Nam. Bà băn khoăn ai sẽ đứng tên sổ đỏ, 1 người hay cả 3 người cùng đứng tên. Dưới đây là các thông tin pháp luật sẽ giải đáp thắc mắc cho bà Chuyên.

Sổ đỏ đất mua chung đứng tên ai?

Trước khi trả lời câu hỏi sổ đỏ đứng tên một mình bà Chuyên hay 3 người. Thì bà Chuyên cần phải hiểu thế nào là sở hữu chung. Theo điều 209 về Sở hữu chung theo phần của Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định rõ:

1. Sở hữu chung theo phần là sở hữu chung mà trong đó phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu được xác định đối với tài sản chung.

2. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền, nghĩa vụ đối với tài sản thuộc sở hữu chung tương ứng với phần quyền sở hữu của mình, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Đối với loại tài sản sở hữu chung là bất động sản. Vấn đề ai đứng tên sổ đỏ được nhiều người quan tâm. Tại khoản 2 Điều 98 Luật Đất đai 2013 quy định thửa đất có nhiều người chung quyền sử dụng đất, nhiều người sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất thì giấy chứng nhận (sổ đỏ, sổ hồng) phải ghi đầy đủ tên của những người đó.

Nếu tất cả các chủ sử dụng đất, chủ sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất có yêu cầu thì cấp chung 01 giấy chứng nhận và trao cho người đại diện (vẫn ghi thông tin tên của những người có chung quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất).

Như vậy tên của bà Chuyên và 2 người bạn đều được ghi đầy đủ trên sổ đỏ của mảnh đất 300m2 nêu trên.

Ai giữ sổ đỏ khi mua chung đất?

Tại khoản 2 Điều 98 Luật Đất đai 2013, khi những người góp tiền nhận chuyển nhượng chung thửa đất không có yêu cầu cho một người đại diện giữ Giấy chứng nhận thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ cấp cho mỗi người 01 Giấy chứng nhận.

Trường hợp những người góp tiền nhận chuyển nhượng chung thửa đất có thỏa thuận bằng văn bản cấp 01 Giấy chứng nhận cho người đại diện thì Giấy chứng nhận sẽ được cấp cho người đại diện đó.

Lưu ý: Theo khoản 3 Điều 5 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT, yêu cầu cấp Giấy chứng nhận cho người đại diện phải được thể hiện bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực theo quy định pháp luật.

Như vậy, nếu bà Chuyên và 1 người bạn không yêu cầu ai giữ sổ đỏ. Thì mỗi người sẽ được cấp 1 sổ đỏ ghi đầy đủ thông tin của cả 3. Còn nếu 3 người đồng ý để bà Chuyên giữ sổ đỏ thì giấy chứng nhận sẽ chỉ cấp cho bà Chuyên. Trên sổ vẫn ghi đầy đủ thông tin của 3 người mua chung.

Thông tin cần có trên sổ đỏ 

Khoản 3 Điều 5 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT quy định về việc ghi tên vào giấy chứng nhận quyền sở hữu đất (sổ đỏ) khi nhiều người cùng mua chung một thửa đất.

Căn cứ vào việc những người góp tiền mua đất có hay không có thỏa thuận về việc ghi và cấp sổ đỏ cho người đại diện mà cách thể hiện trên sổ đỏ được chia thành 02 trường hợp khác nhau, cụ thể:

Trường hợp 1: Không có thỏa thuận cấp sổ đỏ cho người đại diện

Tại trang 1 của sổ đỏ ghi đầy đủ thông tin về người được cấp sổ đỏ (ghi “Ông” hoặc “Bà” rồi ghi họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân (nếu có), địa chỉ thường trú).

Tiếp theo ghi “Cùng sử dụng đất, cùng sở hữu tài sản gắn liền với đất (hoặc Cùng sử dụng đất hoặc Cùng sở hữu tài sản) với... (ghi lần lượt tên của những người còn lại có chung quyền sử dụng đất, chung quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất)”.

Trường hợp 2: Có thỏa thuận cấp sổ đỏ cho người đại diện

Trường hợp những người có chung quyền sử dụng đất, chung quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất có thỏa thuận bằng văn bản cấp sổ đỏ cho người đại diện thì được ghi như sau:

Trang 1 sổ đỏ ghi thông tin của người đại diện (ghi “Ông” hoặc “Bà” rồi ghi họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân (nếu có), địa chỉ thường trú).

Dòng tiếp theo sẽ ghi "Là người đại diện cho những người cùng sử dụng đất (hoặc cùng sở hữu tài sản gắn liền với đất hoặc cùng sử dụng đất và cùng sở hữu tài sản gắn liền với đất) gồm: ... (ghi lần lượt tên của những người có chung quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất)".

Lưu ý: Nếu trang 1 sổ đỏ không đủ chỗ để ghi thông tin những người có chung quyền sử dụng đất, tài sản khác gắn liền với đất thì dòng cuối trang 1 ghi “và những người khác có tên tại điểm ghi chú của Giấy chứng nhận này”.

Tại điểm ghi chú của sổ đỏ ghi thông tin như sau: “Những người khác cùng sử dụng đất (hoặc cùng sử dụng đất và sở hữu tài sản gắn liền với đất hoặc cùng sở hữu tài sản gắn liền với đất) gồm:... (ghi lần lượt tên của những người có chung quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất còn lại)”.

Với những thông tin pháp luật trên bà Chuyên cùng 2 người bạn đã có câu trả lời về vấn đề sổ đỏ khi mua chung đất.

Trong thực tế, có trường hợp xảy ra tranh chấp giữa những người cùng mua chung đất. Không chỉ là ai đứng tên sổ đỏ? Ai giữ sổ đỏ mà còn xảy ra trường hợp 1 người muốn bán phần đất của mình nhưng những người khác lại không đồng ý.

Vậy khi đó những người mua chung đất sẽ phải làm cách nào để đảm bảo quyền lợi cá nhân. Tại điểm b khoản 2 Điều 167 Luật Đất đai 2013 quy định rõ: Trường hợp nhóm người sử dụng đất mà quyền sử dụng đất phân chia được theo phần cho từng thành viên trong nhóm, nếu từng thành viên của nhóm muốn thực hiện quyền đối với phần quyền sử dụng đất của mình thì phải thực hiện thủ tục tách thửa theo quy định, làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và được thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định của Luật này.

Như vậy, phải đạt các điều kiện tách thửa thì mới được chuyển nhượng được phần đất của mình trong mảnh đất mua chung.

Trên đây là các thông tin pháp luật giải đáp thắc mắc về vấn đề mua chung đất của bà Chuyên cùng 2 người bạn nữa. Hy vọng sẽ giúp 3 người bạn mua đất được suôn sẻ, thuận lợi trong việc xử lý các vấn đề pháp luật liên quan.